Vanwege het coronavirus werken onze medewerkers thuis.
Geeft het standpunt van de krant weer, op basis van discussies tussen hoofdredactie en commentatoren.
De scherpe randjes van het PVV-programma mogen dan afwezig zijn in het coalitieakkoord, de rancunepolitiek van Wilders sijpelt nog wel steeds door.
Het is belangrijk dat de demonstranten in Georgië niet het gevoel krijgen dat ze in de steek worden gelaten. Het zou niet de eerste keer zijn dat de EU de andere kant op kijkt als een situatie geopolitiek te ingewikkeld wordt.
Af en toe verandert er in het publieke domein iets waarvan de onoplettende burger denkt: He, waar komt dat vandaan/ wie heeft dát bedacht? Waarna het antwoord meestal is: nieuwe regel, vast en zeker uit Den Haag/Brussel?
Europa is te verdeeld om het Eurovisie Songfestival nog aan te kunnen. Deze editie was verkrampt, beladen en overspannen.
Voor zo’n 175.000 leerlingen in het voortgezet onderwijs beginnen dinsdag de twee belangrijkste weken van hun schoolcarrière: het centraal schriftelijk eindexamen gaat van start.
Na de pro-Palestijnse campusprotesten in de Verenigde Staten was het slechts een kwestie van tijd tot daarvan iets naar Nederland zou overwaaien.
Het zou iedereen die gelooft in de rechtspraak, in het recht op een eerlijk en spoedig proces, boos moeten maken. Maar van het lot van de mannen die vastzitten op de Amerikaanse militaire basis op Cuba trekken weinigen zich nog wat aan.
De geschenken die de Franse president Emmanuel Macron maandag in het Élysée aan zijn Chinese ambtgenoot Xi Jinping overhandigde, hadden niet mis te verstane symbolische betekenis.
Bedrijven als Schiphol komen– zelfs met actieve hulp van de staat – overal mee weg. Gewone ondernemers krijgen te maken met een steeds strengere overheid die klimaatmaatregelen uitrolt en afdwingt.
Als het aan de minister van Justitie en Veiligheid ligt, komt er na een paar keer uitstel van executie nu echt een einde aan het elke eerste maandag van de maand klinkende luchtalarm. Terecht zwelt de kritiek daarop nu niet alleen bestuurlijk, maar ook politiek en maatschappelijk aan.
De twee minuten stilte op 4 mei zijn méér dan een ritueel. Ze zijn niet alleen moment van herdenking, ze staan ook symbool voor hoe Nederland is gevormd en hoe Nederlanders zichzelf op dit moment zien.
De drie formerende partijen, die over ruim een week verder gaan onderhandelen met de PVV, behandelen Wilders’ standpunten als volstrekt redelijk. Kritiek gaat meestal over de financieel-economische inzichten van Wilders, niet over zijn ideeën over de rechtsstaat of de islam.
Waar de vijf euro naartoe gaat is onduidelijk – voorlopig in deze proefperiode om de kosten te dekken voor de kaartjes – en dat is een gemiste kans. Het lijkt in ieder geval niet bedoeld om overtoerisme in te perken, want daarvoor is het bedrag te laag.
Hoe dient de overheid zich te verhouden tot succesvolle juridische tegenstand? De reconstructie van de onterechte vervolging van twee advocaten, op instigatie van de IND, onlangs in NRC, bevat een paar aansprekende lessen.
Een publieke omroep is als een kanarie in de kolenmijn. Als politici veel belangstelling beginnen te tonen voor de programmering en interne organisatie van een publieke tv-zender…
Na vier maanden wachten hebben de Verenigde Staten hun wapenleveranties aan Oekraïne vorige week eindelijk hervat. Daarmee koopt Washington vooral tijd. Niet alleen voor Oekraïne, vooral ook voor Europa.
De stagnerende verkoop van elektrische auto's is slecht voor de energietransitie: het verhindert dat het aantal elektrische auto’s een kritische massa bereikt, waarbij de groeiende dichtheid aan laadpalen elektrisch rijden aantrekkelijker maakt. Waarna het gebruik van elektrische auto’s weer verder toeneemt.
De binnenlandse boodschap van zijn Rwanda-plan is duidelijk: burger, wij doen er alles aan om het aantal bootjes te verminderen. Verdwijnt het draagvlak voor vluchtelingen niet juist als blijkt dat deze deal weinig meer is dan symboolpolitiek?
Je ziet het pas als je het doorhebt, zo luidt een aforisme van de meest legendarische voetballer uit het collectieve geheugen. Als dat ergens geldt, dan voor het bestuurlijke advies- en correctiewerk van de Raad van State.
Overal in Nederland staat de positie van universitaire media onder druk.
Het beste zou zijn als ook de zeer vermogende elite haar redelijk deel aan belastingen zou betalen. Wetten en regels moeten daarvoor de leidraad zijn, zodat in elk geval helder is waar het moreel kompas op afgesteld kan worden.
Het was een feest der herkenning, het jaarlijkse rapport van de Inspectie van het Onderwijs over de Staat van het Onderwijs.
Laat 16 april 2024, de dag van het besluit om de gaswinning in Groningen na 61 jaar voorgoed te beëindigen, niet de boeken ingaan als een feestdag, maar als een gedenkdag van chronisch systeemfalen.
Je zou de verbouwing van het Binnenhof als een metafoor voor Nederland kunnen zien, een land waar het piept en kraakt.
Iedere klap voor een conducteur is er één te veel. Dat is, helaas, geen nieuwe constatering. Zoals het – ook helaas – geen nieuwe constatering is dat de verontwaardiging daarover terecht is. Noch is nieuw dat spoorwegpersoneel aandacht vraagt voor „het schrikbarend patroon van bedreigingen en belagingen”.
Er zijn weinig onderwerpen waarover het politieke debat zo oneigenlijk en losgezongen van de realiteit voelt als migratie, schrijft NRC in het commentaar.
In de altijd al gespannen regio is dit een gevaarlijke wending die de potentie heeft om uit te groeien tot een grotere oorlog.
Het nieuws stond deze week op de voorpagina van alle kranten in Engeland, van broadsheet tot tabloid.
Pleisters plakken. Meer dan dat lijkt het demissionaire kabinet niet te kunnen doen sinds drie jaar geleden de online gokmarkt gelegaliseerd is. Symptoombestrijding is het enige wat het kabinet weet te verzinnen.
Als er iets in de laatste maanden in Polen duidelijk is geworden, is het wel dat het uithollen van democratische spelregels makkelijker gaat dan het herstel daarvan. Het broodnodige exorcisme bij publieke tv, rechtspraak, ambtenarij en diplomatie is een helse klus.
Met zestien tegen één heeft het Europese Hof in Straatsburg deze week een ‘effectief klimaatbeleid’ als een mensenrecht gekwalificeerd, namelijk dat ter bescherming van het gezinsleven. Praktisch gesproken lijkt het voor de politiek gewenst om het initiatief nu naar zich toe te trekken.
Dat kinderen steeds minder buitenspelen, lijkt inmiddels een zorgelijk gegeven. Huiswerk en gamen vragen ook tijd, en buiten zijn er – zeggen kinderen zelf – te weinig ándere kinderen om mee te spelen.
Is in de strijd tegen klimaatverandering ieder wapen geoorloofd? Die vraagt verdeelt de wetenschap. Het hete hangijzer: geo-engineering.
De NAVO is niet alleen onmisbaar als fundament onder de Europese veiligheid. Het bondgenootschap is ook een bolwerk van democratie. Al meteen in de preambule van het NAVO-verdrag wordt de bescherming van democratie, individuele vrijheid en rechtsstatelijkheid expliciet als opdracht genoemd.
In de afgelopen jaren is de vrijheid om wereldwijd te handelen en te investeren behoorlijk op de proef gesteld. Heeft de globalisering zijn beste tijd gehad?
De klinkende overwinning van de oppositie bij lokale verkiezingen in Turkije van afgelopen zondag laat zien dat Turkije geen Iran of Rusland is: het vermogen om te veranderen is nog niet verloren.
Drie theaterzalen, een filmzaal en drie foyers: dat is de omvang van de schouwburg in Drachten. Desalniettemin komen topgezelschappen in de podiumkunsten er niet vaak langs.
De presidentsverkiezingen in Senegal zijn voor West-Afrika een welkome trendbreuk. Na militaire coups in onder meer Mali, Burkina Faso en Niger, brachten meer dan vier miljoen…
Of er de afgelopen maanden een grens is overschreden bij de demonstraties tegen het Israëlische optreden in Gaza, moet de rechter beslissen. Maar dat Holocaustoverlevende Rudie Cortissos, die de officiële openingshandeling verrichtte, spitsroeden moest lopen, was pijnlijk. Dat sommige demonstranten scholden met „kankerzionisten” in plaats van „kankerjoden” zal voor de aanwezigen het verdriet niet minder hebben gemaakt.
De vogelgriep wint terrein. Deze week kwam uit de Verenigde Staten het nieuws dat het virus dat de ziekte veroorzaakt een heel nieuwe diergroep heeft geïnfecteerd.
De afgelopen weken waren een voorbeeld van de voortdurende spagaat tussen privé houden wat voor elk ander privé zou zijn, en de begeerte van het volk om te weten hoe het met zijn…
Wat is wijsheid in de ‘kwestie Vught’ die deze week opdook? Mogen in een oude, afgekeurde SS-strafgevangenis bijna 80 jaar later acht nieuwe cellen worden gebouwd voor…
Eerst maar de feiten. Vrijdagavond openden vier mannen met machinegeweren het vuur op de bezoekers van een rockconcert in de Crocus City Hall in Krasnogorsk, bij Moskou.
Het staat elke politieke partij vanzelfsprekend vrij om het land te runnen op de manier die haar goeddunkt. Toch zou het verstandig zijn om beleidsconsistentie en de lange termijn wat centraler te zetten in hun keuzes.
Kinkhoest wordt veroorzaakt door de bacterie Bordetella pertussis. Die maakt een gifsoort aan waardoor heftige hoestbuien ontstaan die soms maanden aanhouden.
Dus je zou kunnen denken dat anno 2024 de meeste jongeren, zeker van een generatie die is opgegroeid met sociale media, wel beter zouden weten. Beter zouden moéten weten.
De alarmbellen over de gesloten jeugdzorg rinkelen al jaren. Dat er veel mis is, werd bevestigd door ijzingwekkende verhalen in een rapport dat een jongere schreef na zijn verblijf. Gaat er nu iets veranderen? Als een afgesproken bezuiniging wordt doorgezet, belooft dat niet veel goeds.
Veel oud-koloniën die kampen met extreme armoede en een gebrekkig ontwikkeld overheidsapparaat wijten dat aan westerse bemoeienis in het verleden. Wat Haïti betreft is dat zeer terecht.
De sancties die het Westen heeft opgelegd aan Rusland werken maar in beperkte mate en hebben er in ieder geval niet toe geleid dat de Russische economie gierend tot stilstand is gekomen. Een van de meest opmerkelijke loopholes in het sanctieregime betreft de handel in Russische olie.
Nederland eerst! In de aanbestedingsstrijd rond vier nieuwe onderzeeboten voor de Koninklijke Marine ging het vorige week opeens over de vraag of de eigen industrie bij zo’n grote order geen voorrang moet krijgen
Leidt het medicijn ertoe dat veel meer mensen ongezond gaan leven of wordt de volksgezondheid er gemiddeld beter van?
Met zijn eindverslag heeft Kim Putters een historisch moment ingeluid. Putters haalde een streep door het tijdperk waarin afstand tot radicaal-rechts de norm was in Den Haag.
Het Nederlandse fietspad verandert snel. Door de opkomst van de e-bike en zijn obese neefje de fatbike is het er merkbaar voller, onoverzichtelijker en gevaarlijker geworden.
Dat rechters in hoger beroep uitkomen op ‘schuldig zonder straf’ komt vaker voor. Maar hier lijkt meer aan de hand. Actievoerders zullen hier conclusies aan verbinden, musea zijn nu in lichte verwarring.
ASML lijkt een ander verhaal. Dat geldt voor een dreigend vertrek, dat gezien de inbedding in de regionale economie door een fijn vertakt raderwerk van toeleveranciers bijna ondoenlijk is en vooral zal neerkomen op uitbreiding elders.
George Orwells beroemde samenvatting van de totalitaire staat kan worden aangepast. Big Buurman is watching you – dat is nu de stand van zaken.
Dat Israël het recht heeft om zichzelf redelijkerwijs tegen de aanval van Hamas te verdedigen, wordt breed erkend. Alleen: wat is nog redelijk? De meer dan dertigduizend doden in Gaza zijn niet uit te leggen als zelfverdediging.
Mensen die voor vele duizenden euro’s per jaar bijverdienen, hebben wellicht minder recht op belastingaftrek, toeslagen, uitkeringen of gemeentelijke regelingen. Los daarvan zijn de extra inkomsten ook precies wat ze zijn: extra inkomsten.
Juist omdat de risico’s van een tweede Trump-termijn zo groot zijn, hadden de Democraten met een fitte, ideeënrijke en aansprekende kandidaat moeten komen.
Zonder overdrijving kun je stellen dat de veiligheidsdreiging die Europa nu kent de grootste is sinds de Koude Oorlog. Als Rusland ergens belang bij heeft, dan is het Europese tweedracht. De pijnlijke waarheid is: Europa heeft Rusland helemaal niet nodig om verdeeld te zijn.
Op het eerste gezicht staat er vooral goed nieuws in het Kennisprogramma Zeespiegelstijging, maandag gepresenteerd door het kabinet en de Deltacommissaris.
Wat moet de basisschool haar leerlingen onderwijzen over seksualiteit? En op welke leeftijd begin je ermee? Die vraag leidt weer tot verhitte debatten nu de Week van de Lentekriebels op de basisschool begint.
Na zes jaar procederen werden Ridouan Taghi en zestien leden van zijn criminele organisatie deze week tot hoge gevangenisstraffen veroordeeld wegens het vermoorden en elimineren van concurrenten, ‘verraders’ en schuldenaars.
Tegenvallende economische groei, dalende consumentenprijzen, een kwakkelende vastgoedmarkt en een beurs onder het vriespunt: de Chinese economie lijkt de draad kwijt.
Voor sommige 'brieven' die nog niet online worden verstuurd is het van wezenlijk belang dat die op het juiste moment, of in ieder geval niet te laat, op het bedoelde adres arriveren.
Het recente enquêterapport voegt inhoudelijk weinig aan de analyse toe. De kwalificaties zijn even kras als destijds.
Met enige regelmaat laait de discussie op over de vraag of tulband, keppel of hoofddoek afbreuk doen of juist gezag, effectiviteit of aanspreekbaarheid toevoegen aan een agent of boa die een burger beboet, corrigeert of instrueert.
Het begon met het briefje dat zorgminister Bruno Bruins (VVD) op donderdagavond 27 februari 2020 tijdens een live-uitzending op televisie over corona onder neus kreeg gedrukt.
Dat media, politiek en burgers stilstaan bij twee jaar oorlog in Oekraïne is begrijpelijk, maar tegelijkertijd zegt die aandacht alles over de manier waarop Europa aankijkt tegen de Russische agressie. Of, nauwkeuriger geformuleerd: ervan wegkijkt.
Rond de kabinetsformatie is sprake van een golfje pleidooien om alsjeblieft wet- en regelgeving snel minder complex te maken.
Kadavers op stranden laten liggen, wilde diersoorten uitzetten, nieuwe oesterbanken aanleggen: de laatste tijd zetten natuurgebieden sterk in op het ‘herwilderen’ van de natuur. Dat kan goed werken, maar is niet zonder risico’s.
Geheugen is belangrijk voor het overleven van een democratie. Indirect bewijs hiervoor zijn de recente presidentsverkiezingen in Indonesië.
Transparantie over welke lobbyisten met welke Kamerleden over welk onderwerp spreken zou de kern moeten zijn van een open parlementaire democratie.
De cynische boodschap van de Russische president Poetin is dat hij zich van niemand iets aantrekt als het gaat om het behoud van zijn macht.
Dat Donald Trump weinig op heeft met multilateralisme en militaire allianties, kan voor Europeanen nauwelijks een verrassing zijn.
De laatste kilometer, zo noemde president Lagarde van de Europese Centrale Bank onlangs de taak waar haar organisatie dit jaar voor staat.
De veertien universiteiten zijn er onderling uit: ze gaan zelf de instroom van buitenlandse studenten beperken en de positie van de Nederlandse taal in het onderwijs vergroten.
Informateur Ronald Plasterk kwam maandag met een eindverslag waar, onaardig gezegd, geen touw aan vast te knopen was. Hoe het verder moet, wat de perspectieven zijn, niemand weet het.
In Amsterdam-West is een hoogoplopende ruzie over een voetbalkooi. De ene groep bewoners wil die behouden voor de broodnodige buitenspeelruimte voor kinderen, de andere groep…
Als het moederdepartement van de rechtsstaat gaat klinken als de ingezonden brievenrubriek van 'De Telegraaf' wordt het oppassen.
Uw kind appt met de mededeling dat zijn telefoon kapot is. Uw bank mailt dat uw pas verloopt. Uw Tinderdate verzet de eerste afspraak waarop u elkaar voor het eerst IRL (in real…
Kolossale campagneposters zijn het, en ze hangen in alle uithoeken van Rusland – zelfs diep in de bezette gebieden in Oekraïne, zoals het grotendeels verwoeste Marioepol.
Door aankomende verkiezingen middenin Europees boerenprotest regent het met concessies bij de Europese vergroening van de landbouw. Het roept de vraag op of het de commissie nog wel lukt om te doen waartoe zij op aarde is: handelen in het Europese belang.
Hoe lang gaat dit nog goed? Die vraag dringt zich op bij het lezen van het rapport van de Algemene Rekenkamer over de inning van de nog openstaande coronabelastingschulden.
Het is niet gelukt de macht van de generaals in Myanmar in te dammen. In 2016 en 2017 pleegde het leger genocide en misdaden tegen de mensheid tegen de Rohingya, een islamitische minderheid. En na de staatsgreep van februari 2021 ging het regeringsleger volledig los.
Het kon nog een tandje misselijker dan gedacht, de arbeidscultuur in de Hilversumse tv- en radiostudio’s. De adviezen die de commissie-Van Rijn gaf lijken eerder achterstallig onderhoud, schrijft de hoofdredactie.
Op de universiteit of hogeschool moeten studenten en docenten niet bang zijn om hun mening te geven. Een open deur die toch even moet worden ingetrapt.
Zonder fundamentele koerswijziging „dreigt Nederland in een narcostaat te veranderen”, zo schreef burgemeester Halsema onlangs in The Guardian, in een alarmerend bedoelde…
Na een turbulent 2023 lijkt ook het huidige jaar een rampjaar te gaan worden voor de treinreiziger. Op maandag 22 januari zorgde een stroomstoring bij Utrecht voor massale…
Dat de Nederlandse regering de steun aan UNRWA zomaar opschortte, is een verkeerd signaal aan andere donorlanden, een verkeerd signaal aan moedige hulpverleners en een verkeerd signaal aan de bevolking van Gaza.
Vaccinaties tegen corona zouden in zeldzame gevallen long covid kunnen veroorzaken. Daarom riep bijwerkingencentrum Lareb op meer onderzoek te doen. Bewezen is er nog niets, maar een overheid die vaccinatie met succes als belangrijkste wapen tegen de coronapandemie heeft ingezet mag dit niet negeren.
Met de ICJ-zaak plaatst Zuid-Afrika zich in de voorhoede van het zich emanciperende ‘mondiale zuiden’. Het daagde de westerse aanspraak op moreel gezag op het wereldtoneel met succes uit.
Drie politieke stromingen domineerden het naoorlogse Nederland: de christen-democratie, de sociaal-democratie en het liberalisme. Zij gaven Nederland vorm, elk op hun eigen manier.
Wat zal er eerder komen: het Slavernijmuseum, het Nationaal Historisch Museum of het Gelders Museum?
Weer krijgen Britten het eerlijke verhaal niet te horen, schrijft NRC in het Commentaar. Het was zo bij Brexit en het is nu zo bij de omstreden Rwanda-deal van de Britse regering.
Het is bemoedigend dat in Duitsland zóveel mensen de straat op zijn gegaan om te laten zien dat de opkomst van extreem-rechts hen niet koud laat.
Als Nederland de toename van welvaartsziektes wil tegen gaan, zijn harde ingrepen nodig, schrijft NRC in het dagelijks commentaar.
Expertise zoeken om een ‘echte Rembrandt’ te kunnen identificeren en zo de prijs op te drijven, is niet verboden. Maar de extreme consequentie is dat een klein groepje extreem rijke kopers de prijzen opdrijft van al langer in de canon opgenomen kunstenaars.
Het rapport van de Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen 2050 had op geen beter moment kunnen komen. Vier partijen onderzoeken of en hoe ze willen samenwerken.
Lês dit Kommentaar yn de Fryske oersetting
Lees dit Commentaar in de Nederlandse vertaling
Als de Eerste Kamer volgende week de spreidingswet aanneemt, wat na de opmerkelijke ommezwaai van de VVD waarschijnlijk is, is er vooral een symbolische stap vooruit gezet.
Goed nieuws voor mensen zonder thuis: de winterkoudeopvang in de vier grote steden blijft langer open. Maar als het niet meer vriest, staan de mensen zo weer op straat. Dus goed nieuws? Niet echt.
De bombardementen in de Rode Zee brengen risico's met zich mee die nauwelijks te overzien zijn, schrijft NRC in het commentaar. De kans is reëel dat westerse landen betrokken raken bij een langdurig conflict met immense regionale en geopolitieke consequenties.
Lange periodes van stilstand doen het vertrouwen geen goed en leiden bovendien tot een ongewenste uittocht van bewindslieden.
De opvallende pro-Gaza demonstratie van ambtenaren van Buitenlandse Zaken voor hun departement zorgde voor controverse. De ironie wil dat er juist bij de rijksoverheid met opzet meer ruimte is gemaakt voor ambtelijke tegenspraak, na de ervaringen met politieke tunnelzicht in de gaswinningskwestie en de toeslagenaffaire.
Sinds Hamas op 7 oktober Israël aanviel en Israël besloot met grof geschut terug te slaan, werden er naast ruim 22.800 Palestijnen (in Gaza en op de Westelijke Jordaanoever) en 1.200 Israëliërs ook 79 journalisten vermoord.
Ze zijn niet meer weg te denken: zelfscanners in supermarkten en grotere winkelketens. Ooit leek de invoering ervan een evidente win-win.
Net buiten de stadsmuren van Maastricht ligt een voormalige berenkuil, waar tot begin jaren negentig nog beren leefden.
Ieder jaar voltrekt zich na de uitspatting hetzelfde mediatheater met handenwringen en stoere teksten, die nooit worden opgevolgd. Het beleid leverde onvoldoende op.
Nederlandse overheden, waterbeheerders, waterschappen en Rijkswaterstaat hebben succesvol geanticipeerd op veranderingen in de Nederlandse waterhuishouding.
Deze zaterdag is het drie jaar geleden dat de toenmalige Amerikaanse president Donald Trump in Washington duizenden aanhangers aanspoorde op te stomen naar het Capitool met de…
Stevig en verstandig overheidsbeleid rondom natuurherstel en verduurzaming, met een blik op de lange termijn is dringend nodig. Maar de draaiende wind in het parlement hoeft niet per se tot wanhoop te stemmen.
De leraar heeft een overwinning geboekt in de slag om de aandacht van de middelbare scholier: mobiele telefoons zijn sinds 1 januari verboden in de klas.
De AI Act is niet perfect en er zullen mazen zijn, maar de Europese Unie gebruikt met de wet wel haar marktmacht en gaat verder dan de geopolitieke concurrenten.
Als alles goed gaat opent het museum, met uitzicht op de piramides van Gizeh, in mei 2024 eindelijk de deuren. En dan heeft Egypte de perfecte plek om opgravingen te tonen en vormt het nog een argument voor het terugkrijgen van roofkunst.
Een economische recessie in een land dat nog steeds schreeuwt om werknemers: die paradox bracht 2023.
De teleurstelling over de keuze van de gemeenteraad van Hoorn om géén excuses aan te bieden, is begrijpelijk. Maar: vrijwel alle fracties willen dat er stadsgesprekken worden georganiseerd.
Heeft Geert Wilders als de prins in Doornroosje per ongeluk de Grondwet wakker gekust?
In het al heel lang flink gepolariseerde Polen hebben nieuwe machthebbers er altijd een handje van gehad om hun voorgangers eruit te werken. Om TVP is wel vaker gevochten door de politiek. Er is één belangrijk verschil: niet eerder in de recente geschiedenis was de publieke zender zozeer verworden tot het giftige instrument van één politiek kamp.
Juist nu de wereld gedomineerd lijkt door conflicten, hebben wij zelf het vermogen om het onderling niet zo ver te laten komen. „Geloof dat de kracht van een samenleving ligt in verbinding.”
Het is beschamend dat Nederland zich, afgezien van het leveren van noodhulp, internationaal op de vlakte houdt.
Hij probeerde het met een staatsgreep, met moord, intimidatie en met een politieke partij. Maar uiteindelijk moest ook Desi Bouterse, voormalig bevelhebber en sterke man van Suriname, buigen voor de rechtsstaat en zijn toevlucht nemen tot juridische stappen.
Het gaat misschien wat ver om de vorige week in Brussel gehouden EU-top te vergelijken met een Poolse landdag, maar dat de Hongaarse premier Viktor Orbán daar in zijn eentje cruciale besluiten rondom de oorlog in Oekraïne kon blokkeren, geeft wel te denken.
Het ongeduld van beleggers die de aandelenkoersen extra omhoog drukken en de marktrentes naar beneden, kan contraproductief zijn. Veel races worden pas in de slotminuten beslist. Bij de strijd tegen inflatie is dat niet anders. En die mag niet verloren worden.
Zoals het demissionaire kabinet nu werk zegt te willen maken van het verminderen van fossiele subsidies, zo is ook actiever overheidsbeleid nodig op het gebied van arbeidsmigratie.
Het is niet moeilijk om het resultaat van de klimaattop te bagatelliseren. Allerlei landen stribbelden flink tegen. Maar uiteindelijk staat het er toch: de wereld moet afscheid nemen van fossiele brandstoffen in het energiesysteem.
De democratische rechtsstaat wordt echt niet met één pennenstreek afgeschaft. Het klonk de afgelopen dagen vaak in Den Haag, en de woorden moesten iets geruststellends uitstralen. Maar je zou ze ook als onheilspellend kunnen interpreteren, schrijft NRC in een commentaar.
Als het niet zo treurig was, zou je erom kunnen lachen: het ‘procesmanagement’ van de sanering van alle asbest in het lekkende, brandonveilige, verouderde Museum Booijmans van…
Zou ‘stoelslaper’ bij de Van Dale-jury kans maken op de titel Woord van het Jaar 2023? Het vat de wantoestanden in aanmeldcentrum Ter Apel samen, waar asielzoekers in…
Zorgelijk, verbijsterend, rampzalig. De reacties op het internationale PISA-onderzoek naar de leerprestaties van 15-jarigen logen er niet om.
António Guterres vroeg terecht aandacht voor datgene wat iedereen met eigen ogen kan zien: dat Gaza op humanitair vlak compleet aan het instorten is. Door de opmars van het Israëlische leger naar het zuiden kunnen burgers geen kant meer op.
Uit geopolitieke overwegingen is het een voor de hand liggende en vrijwel onvermijdelijke stap voor de Europese Unie: het openen van toetredingsonderhandelingen met Oekraïne en…
Palliatieve zorg is een verzachting van het lijden van stervende patiënten. Dat dit voor chronische maar niet stervende patiënten wordt geopperd door specialisten, illustreert de noodsituatie in de ggz.
Op de schouders van de nieuwe Tweede Kamer rust de zware taak om het controlerende en wetgevende werk beter te doen. Een les kan getrokken worden uit die keren dat het wél goed ging.
Vertrouwen laat zich niet afdwingen, laat staan opleggen. ‘Afgehaakte’ burgers uit hun zelfgekozen isolement lokken is een taak voor politiek en bestuur.
Het zou een historische vergissing zijn om Oekraïne op dit gevaarlijke moment in zijn overlevingsstrijd in de steek te laten.
Bied het teruggevonden sabel van Diponegoro namens de Nederlandse staat aan Indonesië aan. Dat past bij de tijdgeest en bij een houding waar fatsoenlijk omgaan met het verleden belangrijker is dan bezit.
Het demissionaire kabinet is dit jaar met een grote delegatie vertegenwoordigd op COP28, de klimaattop in Dubai. Voor al deze ministeries heeft klimaatverandering nu al grote gevolgen.
Het dagelijkse commentaar van NRC: terwijl de luchtvaart sterk aan verduurzaming toe is, komen de deelnemers per vliegtuig naar COP28.
Deze week maakte het Mulier Instituut bekend dat tussen 2018 en 2022 er een ruime verdubbeling was van het percentage kinderen tot zestien jaar dat geen zwemdiploma heeft; dat is nu 13 procent.
Even leek het erop dat Cobra-kunst de gemeente Amstelveen zou gaan verlaten. Het daar gevestigde Cobra Museum dreigde namelijk failliet te gaan en de gemeente wilde het museum de…
Het is beter om te vragen om vergeving, dan om toestemming. Deze uitspraak van de Amerikaanse computerspecialist en admiraal Grace Hopper is de afgelopen twee decennia uitgegroeid tot een belangrijke leidraad van baanbrekende technologiebedrijven.
Was er maar meer media-aandacht voor Soedan, schrijft NRC in het commentaar: dat zou mogelijk resulteren in een serieuzere zoektocht naar diplomatieke oplossingen. „Verwaarlozing leidt immers tot negeren, negeren is het basis-ingrediënt voor een ramp.”
Wat staat Nederland nu te doen? Een uitnodiging aan de samenleving tot zelfonderzoek, zo kan je de verkiezingsuitslag duiden.
Zelden heeft een verkiezingsuitslag Nederland meer verdeeld dan de monsterzege van de Partij voor de Vrijheid (PVV) van Geert Wilders. De winst van de PVV en van NSC is een rechtstreeks gevolg van jarenlange uitholling van de ideologische politiek.
Geweld tegen een Kamerlid dat voor herverkiezing strijdt is onacceptabel. Spontaan contact met het publiek moet voor kandidaat-politici tot de mogelijkheden blijven behoren.
Terwijl de kiezer woensdag zijn of haar stem uitbrengt, is het economische landschap er in de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen onverwacht snel slechter op geworden.
Toen hij acht jaar terug leider werd van de Spaanse sociaal-democraten werd Pedro Sánchez nog neerbuigend weggezet als el guapo. Een mooiboy, maar geen politiek overlever. Vorige week bewees de sinds 2018 regerende premier opnieuw dat hij wel degelijk een geslepen machtspoliticus is.
Elke generatie heeft zijn collectieve tegenslagen, doemdenken en schokkende nieuwsgebeurtenissen, maar voor Generatie Z komt de Weltschmerz wel heel invasief en continu hun leven binnen via hun digitale schermpjes. Dat verdient empathie.
Nederlandse verkiezingen gaan nooit echt over het buitenland, ook deze niet. Desondanks zijn er goede redenen te bedenken waarom juist deze verkiezingen wél meer over het buitenland zouden moeten gaan.
In de wedstrijd ‘economische groei tegen klimaatbescherming’ was het afgelopen weken 2-0 voor de economische groei.
Wat doet een Nederlandse bank als op een paar net geopende rekeningen van een Russische klant in één keer bij elkaar 13.079.298.058 dollar wordt overgemaakt? Uit een reconstructie in NRC over de strapatsen van ‘troeteloligarch’ Abramovitsj blijkt het ontluisterende antwoord: helemaal niets.
De opmerkelijkste herschikking die de Britse premier Rishi Sunak maandag doorvoerde in zijn kabinet was wel de benoeming van oud-premier David Cameron tot minister van…
Is het zinvol als de klimaatbeweging óók de armoede-agenda omarmt, partij kiest voor de Palestijnen, eventueel Kick Out Zwart Piet steunt, et cetera? Dan wordt ‘klimaat’ een identitaire beweging en speler in de ‘culture wars’, die de VS al tot op het bot verdelen.
Een NRC-onderzoek naar de gemeente Berkelland laat een valkuil van de energietransitie zien. Belgen, Duitsers, Chinezen, Portugezen – allemaal verdienen ze aan Berkellandse zonnestroom.
Het is teleurstellend dat de campagne, met name op tv, tot nu toe weinig over oplossingen gaat. Lijsttrekkers zeggen voortdurend over de inhoud te willen praten, en ze zijn bedreven in het benoemen van alle problemen, maar het ‘hóé dan’ komt te weinig aan bod.
Wanneer cultuurdragers of instituten hun naam veranderen naar aanleiding van maatschappelijke veranderingen, gaat dat veelal met discussies gepaard. Maar het is een goede zaak.
Driekwart van de werkgevers vindt dat zij opdraaien voor taken die de overheid bij mantelzorgers heeft gelegd. Maar de vraag rijst of ze niet juist meer ruimte en tijd moeten geven aan personeel dat voor een zieke naaste moet zorgen.
De trein is nog geen volwaardig alternatief voor korte vliegafstanden. De trein brengt je tot in de binnenstad, maar op onhandige tijden en misschien niet op tijd voor die eerste vergadering.
Waar is Oekraïne gebleven? De snelheid waarmee de ene oorlog de andere verdrijft in de publieke belangstelling is schrikbarend.
Waarom wordt ongelijkheid dan toch als een groot probleem ervaren? Daar lijkt een goede reden voor, die samenhangt met dat andere grote thema: bestaansonzekerheid.
Vier weken geleden stichtte Hamas dood en verderf onder Israëlische burgers. De doelen van de militaire reactie van Israël zijn, misschien bewust, vaag geformuleerd. Hamas uitschakelen is een illusie. En dus kan de oorlog nog lange tijd voortduren.
Het is goed dat de risico’s van AI serieus genomen worden door de internationale gemeenschap, schrijft NRC in het commentaar. AI vergt een zodanig niveau van coördinatie en handhaving dat het goed zou zijn om volledig nieuwe internationale instituties en samenwerkingen op te tuigen
De voetbalwereld moet er nog even op wachten, elf jaar om precies te zijn, maar dat Saoedi-Arabië binnen afzienbare tijd het WK zou mogen organiseren, komt niet als een verrassing.
De politie staat onder hoogspanning, is op incidenten gericht, heeft te weinig oren en ogen in de wijk en laat criminelen noodgedwongen lopen. Laat de politie dit niet alleen opknappen.
Kennis is macht. Deze eeuwenoude wijsheid wil klaarblijkelijk maar niet doordringen tot de top van de Nederlandse politiek, zo bleek uit een recente reconstructie in NRC.
Nederland bleek één van de 15 EU-lidstaten die een op zich niet onredelijke VN-resolutie tot een mogelijk permanent staakt het vuren niet steunde, maar zich onthield van stemming.
Atoomenergie, wie is er nog tegen? In Den Haag bijna niemand meer, lijkt het wel. In de aanloop naar deze parlementsverkiezingen geldt het meer dan ooit als een vanzelfsprekendheid.
Is het verschoningsrecht van journalisten bij het Openbaar Ministerie in goede handen? Die vraag rees nadat bekend werd dat het OM een gearrangeerd achtergrondgesprek van 'De Correspondent' had afgeluisterd.
Zelden zal een voetbalclub zijn leidinggevende positie in zo’n korte tijd hebben verkwanseld als Ajax in het afgelopen jaar.
Welke betekenis had premier Ruttes bezoek deze week aan Jeruzalem en Ramallah? Was het een hart onder de riem of juist een correctie op aanvankelijk ongenuanceerd partij kiezen?
Hoewel het nog maar vier weken duurt voor er verkiezingen zijn, gaat het er in de campagne nog kalmpjes aan toe. Dat verhult dat de verkiezingen spannender zijn dan in jaren, nu het politieke speelveld een flinke vernieuwing heeft ondergaan.
Er is een groeiende kloof in Nederland: een beweegkloof. Armoede, toegenomen schermtijd en uiteenlopende opvattingen over het belang van sport kunnen beweging in de weg zitten. Wat te doen?
De Amerikaanse president sprak als ervaringsdeskundige toen hij woensdag over de terreuraanval van Hamas zei: „Je kunt niet naar de gebeurtenissen kijken zonder te schreeuwen om…
Sergio Massa, minister van Economische Zaken en kandidaat voor de Argentijnse presidentsverkiezingen is eruit: hij heeft deze week 6,5 miljard dollar kunnen lenen uit een…
De tientallen vrachtwagens met voedsel, medicijnen en andere basisbenodigdheden die vergeefs aan de Egyptische kant van de grens staan te wachten, zijn een wrang symbool van de…
De rijen bij de parlementsverkiezingen in Polen waren zondag zo lang dat sommige stemlokalen tot diep in de nacht open moesten blijven. Een ongekende honger naar democratie.
Stap voor stap worden de Nederlandse binnensteden autoluwer gemaakt. Om die transitie succesvol te laten verlopen is geld en visie nodig – meer geld en visie dan nu.
Het is waardevol dat Extinction Rebellion het financiële labyrint achter fossiele subsidies heeft weten te agenderen. Met de kennis dat er zoveel belastinggeld wordt rondgepompt in de fossiele industrie, die links- of rechtsom zal moeten gaan vergroenen, komen belangrijke vragen én verantwoordelijkheden.
De aanval van Hamas op Israël, deze zaterdag een week geleden, heeft aangetoond hoe moeilijk het kan zijn om twee waarheden naast elkaar recht te doen.
Studentenorganisaties én onderwijsinstellingen schreeuwen moord en brand. Er was hen ‘beloofd’ dat lenen gratis zou zijn, de overheid heeft hen ‘bedonderd’, klinkt het.
Te hopen valt dat de enquêtecommissie straks niet in de val trapt van collectieve dwaling - de keten van fouten en zwaktes die niemand echt zijn aan te rekenen. Dit moment van zelfinzicht mag niet verloren gaan.
Prins Bernhard had na de oorlog niet moeten liegen over zijn lidmaatschap van de NSDAP, de partij van Adolf Hitler.
Dat Mohammadi zijn strijd zelfs vanuit de gevangenis steeds weet voort te zetten is een van de wapenfeiten die het Nobelcomité nu beloont. Tegelijkertijd is het een morele ondersteuning voor Iraanse demonstranten, schrijft NRC in het commentaar.
Zoals 11 september 2001 een paradigmaverschuiving was voor de Verenigde Staten, zo zal 7 oktober 2023 dat voor Israël zijn. Alle (schaarse) zekerheden waaraan het land zich de afgelopen decennia had vastgeklampt, zijn in één golf van terreur en geweld verdwenen.
De hele gang van zaken van de afgelopen weken doet vermoeden dat nog niet geheel is doorgedrongen dat Nederland, en de rest van de wereld, inmiddels in een geheel ander economisch tijdperk leeft.
Wie de gewezen voorzitter van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden ook opvolgt; de volgende Republikeinse 'Speaker' zal geneigd zijn nog sterker toe te geven aan de alles-of-niets-politiek van de radicale factie van de partij.
Hoe moet het met de zorg in Nederland als de piek van de vergrijzing echt bereikt wordt in 2040? In elk geval moeten zorgverleners luisteren naar de oudere die niet meer doorverwezen wil worden, maar niet meer wil leven.
Macht, geconcentreerd bij één persoon is ongezond. Helemaal als die ene persoon de meerderheid van de media in een land in handen heeft.
Zie de Boekenweek als ‘de fashionweek van de cultuur’, schreef De Tijd & Maasbode in 1961. Het is een kreet die ruim zestig jaar later nog niets aan kracht heeft ingeboet.
De dood van de jonge Duitse toerist Sammy Baker in 2020 is achteraf behalve een tragedie ook een niet te missen signaal, schrijft NRC in het commentaar.
De noodzaak van ‘Parijs’ volgde uit de rapporten van klimaatwetenschappers, die in de afgelopen jaren op steeds dwingender toon uitleggen wat de mensheid te wachten staat als de opwarming ongehinderd doorgaat.
Als het niet zo cynisch was, zou je het nog vindingrijk kunnen noemen, de manier waarop technologiebedrijf Philips probeert zijn hachje te redden.
Veel van de krediet dat Polen nog een moreel kompas leek te hebben, dreigt nu te worden verspeeld, schrijft NRC in het commentaar. Onder meer door een merkwaardige opmerking van president Andrzej Duda, die Oekraïne onlangs vergeleek met een drenkeling die „alles vastgrijpt om boven water te blijven”.
Dát er intussen iets aan de publieke omroep moet gebeuren is wel duidelijk, met zes A-omroepen, twee aspirant-omroepen en twee taakomroepen. Het adviescollege durft de stap niet aan voor een breuk met het verleden richting een VRT- of BBC-mode.
Eise Eisinga nog altijd het belang van nieuwsgierigheid, de wil om te zoeken naar feiten en antwoorden, schrijft NRC in het commentaar. Het Planetarium is cultureel erfgoed waar Nederland trots op mag zijn.
Door te weinig aandacht te hebben voor het ecosysteem dat de Noordzee óók is, tasten offshorebedrijven, nationale overheden en de Europese Commissie een belangrijke voorwaarde aan voor het slagen van de vergroening van Europese samenlevingen.
Het is niet moeilijk om te merken dat de stemming in de samenleving na de coronacrisis nooit meer op het oude niveau is teruggekeerd. Het maatschappelijk ongenoegen kruipt en sluipt door sportkantines, in huiskamers en in praatprogramma’s.
‘Vergeet Darfur niet”, was de slogan waarmee een kleine twintig jaar geleden actrice Meryl Streep en zanger Tony Bennett de wereld toespraken.
Lampedusa zag de bevolking afgelopen week ruim verdubbelen. Behalve dat er tijdens de oversteek naar het eiland veel doden vallen, zorgt het beleid, of het gebrek daaraan, voor groeiende spanningen in aankomstlanden.
Het duurde vorige week even voordat de rest van de wereld besefte dat er zich in de Oost-Libische havenstad Derna een nog grotere ramp had voltrokken dan twee dagen eerder bij de aardbeving in Marokko.
Het komt vaker voor dat een kabinet de verkeersboetes verhoogt om een begrotingsprobleem bij Justitie en Veiligheid op te lossen. Maar 10 procent extra is toch van een ander kaliber.
In de zoektocht naar faam vergeten sommige mensen wat er van ze gevraagd wordt, zei een psycholoog dit weekend in NRC.
Zelden graviteerde het politieke debat in de aanloop naar verkiezingen zo snel en eenduidig naar één term: bestaanszekerheid. Een ruim begrip, en het is in zekere zin verrassend dat het niet al veel eerder doorbrak als overheersend politiek thema.
Dat een ondernemende miljardair vanuit de Verenigde Staten een complexe sleutelrol speelt in de oorlog in Oekraïne, was tot voor kort niet voor iedereen duidelijk.
Voor de Indiase premier Modi kan het jaar niet meer stuk. Afgelopen week zette hij India stevig op de kaart als wereldspeler, tijdens de succesvol verlopen top van belangrijkste economieën in New Delhi.
Tegen alle verwachtingen in blijft Oekraïne overeind tegenover agressor Rusland, maar de prijs die de burgerbevolking daarvoor betaalt valt nauwelijks te becijferen.
Zou de Kamer alleen nog mogen meebeslissen in tijden van een kabinet dat ‘missionair’ is, dan wordt Nederland een democratie in deeltijd. Maar het doorregeren is ook ongemakkelijk, en staatsrechtelijk te onhelder.
De dierenarts gaf altijd net zoveel om dieren als zijn cliënten deden, en van de zorg voor een dier hoefde je dus niet schatrijk te worden. Maar dat is anders sinds de komst van commerciële ketens in de dierenzorg.
Wat helpt beter om een doel te bereiken? Aardig vragen of je zin doorduwen, desnoods door de wet te overtreden?
Nergens ter wereld werd begin deze eeuw per hoofd van de bevolking meer champagne geïmporteerd dan in het West-Afrikaanse Gabon.
Teruggaan in de tijd is zelden een goed idee en bovendien onmogelijk, maar de hedendaagse snelheid van de elektrisch aangedreven fiets, wordt wel steeds problematischer.
Het ongemak over de Tunesië-deal groeit, en dat is niet voor niets. Er zijn ten minste drie fundamentele problemen met de in juli afgesloten overeenkomst tussen Europa en…
Het leek mee te vallen, afgelopen donderdag, toen het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) het inflatiecijfer voor de maand augustus publiceerde.
Een nieuwe lichting studenten maakt deze maandag haar entree aan de universiteiten en hogescholen. Voor het eerst sinds jaren kunnen studenten weer een basisbeurs aanvragen.
Het parlement is versnipperd in 21 fracties, en heeft mede daardoor ernstig aan gezag en invloed ingeboet. Uitbreiding van het zetelaantal is gewenst, maar niet zonder debat.
Wie deze week weer eens moest staan in de trein zal niet snel hebben gedacht: ‘oh gelukkig, even niet zitten’. Lang en vooral lui zitten, is dodelijk.
Door Wopke Hoekstra naar voren te schuiven als potentiële Eurocommissaris voor Klimaat neemt demissionair premier Rutte een risico. Ja, Hoekstra heeft een indrukwekkend politiek cv, maar hij werd nooit de charismatische leider die het CDA lang in hem zag.
Het is schokkend om opnieuw te moeten constateren dat het bruut opruimen van tegenstanders in Rusland voor weinigen als een verrassing komt. Om de dood van Prigozjin zelf zullen buiten Rusland weinigen een traan laten.
Onbedoeld slaan de Spaanse voetbalvrouwen met hun verzet tegen ongewenst gedrag gaten in een machocultuur die met name in het voetbal te lang vanzelfsprekend is geweest. Ook dat zal een belangrijke overwinning blijken te zijn.
Ze zijn zeldzaam, zeer in trek en moeilijk te spotten in Nederland. Nee, het gaat hier niet om de bontbekplevier of de buidelmees, maar om de allround-monteur of de kantoortijger.
In veel Nederlandse straten hangen ze nog: Oekraïense vlaggen als steunbetuiging aan het land dat in 2014 een oorlog in werd gesleurd. Sommige beginnen te rafelen of te verbleken, andere zijn weggehaald. Maar het einde van de oorlog in het hart van Europa is nog lang niet in zicht.
In een multipolaire wereld waken veel landen in het mondiale Zuiden ervoor om alleen voor China te kiezen. De BRICS blijven zo nog vooral een economisch bondgenootschap.
Een verontrustende studie naar ‘allesdoder’ glyfosaat werd door de producent zo’n twintig jaar vertrouwelijk gehouden. Dat is een misser van voldoende ernstig kaliber om het pesticide voorlopig niet toe te laten tot de EU-markt.
Dat Omtzigt behouden blijft voor de landelijke politiek, is een goede zaak, zeker nu zo veel goede Kamerleden hebben besloten te vertrekken.
De aarde brandt en dat zal niet voor het laatst zijn, schrijft NRC in het commentaar. Alles bij elkaar zijn het duidelijke signalen waar het op de planeet heengaat. Systeemoplossingen blijven nog uit.
In Berlijn heeft de free the nipple-beweging voor elkaar gekregen dat vrouwen topless mogen zwemmen. D66 verzocht de wethouder in Amsterdam om dat in de hoofdstad ook mogelijk te maken. Het beste zou natuurlijk zijn dat iedereen gekleed gaat zoals hij of zij dat zelf wil.
In de keuze van nieuwe lijsttrekkers begint zich deze zomer een heroriëntatie af te tekenen in het politieke midden.
Het gaat niet goed met Nederland. Meer mensen in armoede, een hoger tekort op de begroting met een eveneens oplopende staatsschuld en een stijgende werkloosheid.
Ontvoeringen van gewone burgers, afpersing van ondernemers, omkoping van agenten, rechters en ambtenaren. Dit zijn niet alleen Ecuadoraans problemen, de cocaïnehandel is internationale handel. De Nederlandse consument snuift stoïcijns door.
Burgercollectieven zijn onmisbaar in tijden van verregaande privatisering en een overheid die op cruciale dossiers vastloopt. Overheden zouden burgercollectieven beter moeten faciliteren.
Wat zegt de reportage in NRC over de gedetailleerde dossiers die de BVD in naoorlogs Nederland bijhield over verdachte radicalen en politieke rebellen?
Anticonceptie maakt onafhankelijk. Zorgt ervoor dat vrouwen – en hun bedpartners – een carrière kunnen plannen, gezinsuitbreiding, het leven.
Wat is er nog over van de ooit zo befaamde Nederlandse sociale woningbouw? Betaalbare woningen in volkswijken, waar de arbeider met een kleine portemonnee een prima onderkomen vond.
De huidige staatsgreep in Niger laat zien hoe weinig dit Europese wensdenken uiteindelijk oplevert, schrijft NRC in zijn Commentaar.
De klassieke antithese tussen winst en welzijn op de werkvloer is te dempen met preventie, toezicht en meer kennis.
Wie het trottoir betreedt, betreedt een hindernisbaan vol versperringen. Nog afgezien van vuilniszakken, grofvuil, hondenpoep, verzakte tegels en boomwortels. Ooit was het trottoir de plek waar de overheid de voetganger de ruimte gaf.
Vorig jaar werden in Nederland tien tieners doodgestoken door leeftijdgenoten. Er zijn meer opties wat aan dat geweld te doen, maar die kosten tijd en menskracht.
Ze zullen het zelf niet zo doorhebben. Maar door een uitspraak van de Raad van State afgelopen woensdag zijn vleermuizen spelbrekers geworden voor de verduurzamingsplannen van…
De EU maakt vaker vuile handen en aan elke deal zitten altijd nadelen. Bij de Tunesië-deal wordt de lat extreem laag gelegd, wat veel zegt over de hardheid die er in EU-landen is gevaren ten aanzien van migranten en vluchtelingen.
De onthulling van de jongste aanklacht tegen ex-president Donald Trump verandert de stembusgang in vuurproef voor de Amerikaanse democratie.
Korans verbranden, moet dat wel mogen? Het symbolisch verscheuren of verbranden van een heilig boek van een wereldreligie blijkt levensgevaarlijk te kunnen zijn.
Ondanks de vleierij van de Russische president Poetin en diens belofte gratis graan te sturen, kwamen Afrikaanse leiders niet voor cadeautjes naar de Rusland-Afrika top in Sint-Petersburg.
Aan de Middellandse Zeekusten groeien de kerkhoven met onbekende doden uit zee. Soms spoelt er iemand aan die onverwacht de harten open scheurt.
Het zal deze zomer vast weer gebeuren: lekker eten in een ver land, en dan haastig op zoek naar de dichtstbijzijnde geldautomaat om de rekening contant te kunnen betalen. Nederlanders zijn al grotendeels gewend geraakt aan elektronisch betalen. Toch moet er een lans gebroken worden voor cash.
Het klimaatnieuws is de laatste tijd ronduit alarmerend. Ja, dat heeft iets apocalyptisch, een deel van de problemen zijn onafwendbaar. Maar de hoop verliezen is óók ontkenning van de realiteit.
De Oekraïense president Volodymyr Zelensky verdient alle wapens die hij nodig heeft, maar er zit een gevaar in het relativeren van het belang van cultuur.
De Israëlische premier Benjamin Netanyahu bedrijft eenzelfde soort politiek hooliganisme als de Republikeinen onder Donald Trump.
Als je bedenkt dat veiligheid een van de kerntaken van een waterschap is, dan staat het water aan de lippen in Amstel, Gooi en Vecht.
Is fraude zó’n inherent onderdeel van de cultuur dat een wereld zónder niet meer denkbaar is? Deze observatie uit Rabbit, Run uit 1960, de tweede roman die John Updike schreef…
Het delven van metalen in de diepzee, nu nog verboden, kan daarom niet toegestaan worden zolang de ecologische gevolgen onvoldoende bekend zijn.
Klimaatverandering vormt een mondiaal gevaar dat alleen in samenspraak kan worden opgelost. Met temperaturen in beide landen deze week boven de 50 graden wordt het tijd dat alle mensen en alle landen, dus ook de VS en China, dat beseffen.
Vanaf deze week draait Barbie in de bioscopen. Nog voordat iemand de film had gezien, kropen journalisten al in de pen om Barbie te vieren vanuit een culturele invalshoek. Dat is op zichzelf niet iets om verdrietig van te worden: de tijd van elitaire cultuuropvattingen is gelukkig voorbij. Maar wie de film heeft gezien moet vaststellen dat eigenlijk alleen de liefhebber van camp aan zijn trekken komt.
Het graduele verschil tussen belastingontwijking en -ontduiking is voor gewone burgers die een blauwe enveloppe verwachten betekenisloos: zij betalen belasting, dus waarom die bedrijven niet?
Tienduizend keer sneller, en nog accurater ook. Dat is de indrukwekkende verbetering die nieuwe AI-modellen bieden voor weersvoorspellingen, bleek onlangs uit een studie in Nature.
Europese moslims en (islamitische) organisaties in achttien Europese landen, waaronder Nederland, zijn op grote schaal zwartgemaakt met fake news, halve waarheden en regelrechte…
Nu een hele generatie het Binnenhof verlaat, vrijwillig of door de verkiezingsuitslag straks, heeft de politiek een unieke kans zelf ook te laten zien dat het zo niet langer kan.
Het kabinet is niet gevallen op misbruik van gezinshereniging door een marginaal aantal statushouders, maar op het héle vraagstuk migratie.
De NAVO trad tijdens haar top in Litouwen zelfbewust op. De alliantie boekte een aantal successen, al bleven de bondgenoten verdeeld over de vraag wanneer Oekraïne formeel kan…
Vanuit militair-tactisch perspectief is het duidelijk waarom Oekraïne dit wapen in zijn arsenaal wil. Allereerst schrikt Rusland zelf ook niet terug voor het gebruik ervan.
Zelfbeschikking is een groot goed, zeker als het over het eigen lichaam gaat en de eigen laatste waardigheid. Het hele leven probeert een individu eigen vrije keuzes maken, dus aan het einde van dat leven zou dat geen uitzondering mogen zijn.
Steeds vaker ook bleek dat Rutte IV als doel had de fouten die in vorige kabinetten-Rutte waren gemaakt, te herstellen. En steeds vaker bleek dat Rutte’s kracht – de boel bijeenhouden – een doel werd in plaats van een middel.
Het zou goed zijn als de Tweede Kamer het demissionaire kabinet bij alle pijnlijke dossiers gewoon zijn klus laat afmaken en niet te veel onderwerpen controversieel verklaart.
Ja, Oekraïne NAVO-lid maken ís verstandig. Als Europa tenminste wil voorkomen dat het om de zoveel jaar ongenadig op de proef wordt gesteld door Russische, imperialistische ambities uit een ander tijdperk.
Gokverslaving is een maatschappelijke kostenpost die er juist niet om vroeg nieuwe burgers massaal te verleiden tot de aankoop van fiches of loten.
De vele verleidingen van de smartphone – die ook piept en trilt als hij is weggestopt in een schooltas – zijn te groot voor tieners die over de Industriële Revolutie zitten te lezen of naar de leraar luisteren.
De MIVD maakt zich niet voor niets zich zorgen over Defensie als werkgever van rechts-radicalen die een opleiding bij hun opvatting zoeken. Mogelijk met het oog op gebruik voor eigen politieke doelen.
Het valt Macron aan te rekenen dat hij voor de probleemwijken de laatste jaren weinig oog heeft gehad.
De Tweede Kamer kan de eenheid niet vinden om parlementaire enquêtes te houden over fraudebeleid en het coronabeleid. Daarmee verliest de Kamer een machtig middel om de regering te controleren.
Geef nationale excuses een gezicht, zodat de bewustwording van die geschiedenis tastbaar wordt, een integraal onderdeel wordt van de samenleving.
Het professionele wielrennen is de laatste decennia niet minder dodelijk geworden; en dat is een schandvlek voor het hele peloton.
Met de presentatie van het voorstel van de commissie is de digitale euro vanaf nu onderdeel van de publieke arena geworden. Dat werd hoog tijd.
Nederlandse kinderen behoren tot de gelukkigste kinderen ter wereld. Die constatering van Unicef verdient een fikse kanttekening: als ze gezond zijn, in welvaart opgroeien en…
Het kan soms al herfst lijken, voor wie na een van de langst aanhoudende droogtes in Nederland bomen treft die door droogtestress hun blad veel te vroeg zijn gaan loslaten. En dat is niet alleen een probleem in Zuid-Europa. Ook Nederland lijdt zichtbaar onder lange periodes van droogte.
De muiterij van de troepen van krijgsheer Jevgeni Prigozjin was een verbijsterende onderneming. Dat een aantasting van de macht van deze omvang binnen luttele uren kon plaatsvinden, werpt een heel nieuw licht op de machtspositie van Poetin.
Nederland heeft niet meer de beste gezondheidszorg van de wereld. Zeker, de ziekenhuiszorg is heel goed, de spoed-, kraam- en huisartsenzorg ook. Maar er zijn te veel mensen die zorg nodig hebben en te weinig vakmensen om die te leveren.
Hij zou zelfonderzoek doen, beter luisteren, leren van zijn fouten. Alsof de baan van minister een werkervaringsplek is. De lichtvaardigheid waarmee Wiersma én de VVD met deze zaak zijn omgesprongen, was precies het verkeerde signaal.
In plaats van de polarisatie tussen kabinet en boeren te verkleinen, heeft LTO bijgedragen aan het vergroten van de kloof en het wantrouwen. Een gemiste kans.
Johnson had nederig excuses kunnen aanbieden. Maar volgens de parlementaire commissie die zijn handelwijze onderzocht, heeft hij vooral geprobeerd de regels achteraf te herschrijven op een manier die hem uitkwam.
Bijna leek het erop dat premier Mark Rutte (VVD) écht historie schreef, toen hij verwijzend naar de Indonesische onafhankelijkheidsdag zei: „Nederland erkent 17 augustus 1945 volledig en zonder voorbehoud.”
Alles went, kennelijk ook de zoveelste ramp met een migrantenboot. Inmiddels lijkt de afstomping wijdverbreid. Hoewel de jongste bootramp aan de Griekse kust een van de grootste is van de afgelopen jaren, blijft grote verontwaardiging uit.
Op 31 mei werden in Den Haag de laatste uitspraken gedaan tegen verdachten van het Joegoslaviëtribunaal. Het tribunaal zelf werd jaren geleden opgedoekt, beroepszaken werden overgenomen door het Restmechanisme voor Straftribunalen.
De ECB is, voor een centrale bank, piepjong. In een kwart eeuw heeft de bank in zijn prille bestaan maar liefst vijf verschillende crises tot een goed einde moeten zien te brengen.
De aanklachten tegen Trump, die zich dinsdag in Miami bij de federale rechtbank moest melden, liegen er niet om. Na de verkiezingen van 2020, die Trump verloor van Joe Biden, heeft hij geheime documenten meegenomen uit het Witte Huis en ondergebracht in Florida.
Hoe staat het met de ‘nieuwe bestuurscultuur’ die dit kabinet beloofde in antwoord op de debacles met gas, toeslagen, jeugdzorg, onderwijs, stikstof?
De Europese lidstaten hebben een asielakkoord bereikt. Maar de kans dat er met dit akkoord alsnog te weinig opvangplekken komen in Europa is reuzegroot.
Na vijftien maanden oorlog is het duidelijk dat de machthebbers in het Kremlin de onmetelijke leegte in hun ziel alleen maar kunnen vullen met nog meer dood en verderf.
Is dichtbevolkt Nederland te ingewikkeld geworden? Is het spoornet óók zo’n systeem dat aan z’n grens is gekomen? Het lijkt er op.
Het Groningse gasdossier lijkt in aard sterk op het toeslagenschandaal. In beide kwesties zijn burgers ernstig benadeeld door, zoals dat in Den Haag heet, systeemfalen.
In plaats van zich te beperken tot de rol van bemiddelaar, kan de EU Servië en Kosovo meer perspectief bieden op toetreding, schrijft NRC in een commentaar.
‘Ik ben dól op kunst.” Zo luidde het onderschrift dat Peter van Straaten ooit maakte bij een tekening van een vrouw voordat ze de deur van een museum opent.
De voorzitter van de Tweede Kamer, Vera Bergkamp, heeft Twitter een brief geschreven met de vraag „serieuze stappen” te nemen tegen de vele oproepen tot moord of geweld tegen…
Het woord kwam niet eerder voor in deze krant, maar wie zaterdag las over ‘ontbossingsvlees’, weet meteen waarover dat moet gaan.
De senaat wordt op een niet-transparante manier gekozen, en bestaat uit parttime politici die bovendien vaak direct belang hebben bij de kwestie waar ze over stemmen.
Wie ongemakkelijke vragen over wapenleveranties aan Oekraïne stelt, is niet op voorhand ‘pro-Kremlin’. Toch zal dat verwijt al snel klinken.
Eén huisarts op zestien huisartsenpraktijken. De huisarts die de telefoon niet opneemt, ook niet het spoed-nummer.
Menig voetbalanalist voorspelde aan het begin van het Eredivisieseizoen 2022/2023 een titanenstrijd tussen Ajax en PSV.
Een klinkende overwinning was het niet, de 52 procent waarmee de Turkse president Erdogan zondag de verkiezingen won, maar een duidelijke was het wel. En dus ziet het ernaar uit dat hij niet twintig, maar zeker 25 jaar de Turkse politiek zal domineren.
Gezocht: politici die bereid zijn om risico’s te nemen. Die de kiezer niet te veel naar de mond praten. Die grote stappen durven te zetten op het gebied van klimaat- en natuurbeleid.
De Arabische Lente is al geruime tijd doodverklaard, maar de begrafenis vond pas plaats op 19 mei jongstleden in de Saoedische havenstad Jeddah, op de top van de Arabische Liga.
Zijn de 900.000 woningen die het kabinet tot 2023 gebouwd wil zien wel genoeg? Uit de Kamerbrief van minister De Jonge (Volkshuisvesting, CDA) valt af te leiden dat het aanbod de behoefte niet kan bijbenen.
De signalen van zijn wangedrag zijn talrijk en onweerlegbaar. Aan aftreden denkt Wiersma niet, en ook de VVD lijkt dat niet nodig te vinden.
Bachmoet houdt stand. Maandenlang klampte Oekraïne zich vast aan deze strijdkreet. Op straat, overal in het belegerde land, werd het een veelgehoorde groet die verwijst naar de…
Welke middelen staan de overheid wettelijk ter beschikking als er opnieuw een maatschappij-ontwrichtende pandemie opduikt?
Iedere natie kent haar verhalen en mythes – soms waar, soms onwaar, soms een beetje waar. Verhalen over de ontstaansgeschiedenis, oorlogen, natuurrampen of nationale helden, bedoeld om een gevoel van nationale eenheid te creëren.
Het verleden anders voorstellen dan het was gaat misschien net zo lang terug als het oudste beroep ter wereld en is in ieder geval even universeel.
Rondom het Marengo-proces tegen Ridouan Taghi is onder andere een advocaat geschorst en geschrapt, een advocaat vermoord, evenals een misdaadjournalist en een niet betrokken familielid van een kroongetuige. De zaak is een slagveld in de strafrechtspleging.
De Europese Unie ligt op koers om het eerste machtsblok te worden met verregaande regulering van kunstmatige intelligentie.
Ongedocumenteerde mensen die niet in Nederland mogen blijven, hebben tóch recht op opvang. Minimale opvang: een dak boven hun hoofd en wat te eten.
Het zal velen zijn ontgaan, maar een week geleden verklaarde de baas van de Wereldgezondheidsorganisatie officieel dat de coronapandemie geen internationale noodsituatie meer is. Nu is het tijd om terug te kijken.
De eeuwige student bestaat allang niet meer. Studeren is voor veel jongeren geen luizenleventje maar een ratrace geworden, concludeert minister Robbert Dijkgraaf (D66, Onderwijs)…
Twee Nederlandse gemeenten hebben het contact verbroken met hun Chinese zustersteden. Maar aan deze ontwikkeling zit ook een schaduwkant.
Economie is niet alleen een verdelingsvraagstuk, economie is ook psychologie en emotie. Dat toont het debat over de zogeheten graaiflatie (een vorm van prijsopdrijving) maar weer…
De uitwassen rond het betaald voetbal blijven verbazen en verontrusten. Dit weekend werden 154 AZ-supporters op weg naar de Johan Cruijff Arena door de politie uit de metro…
Rotterdam maakt een ongekende golf bomexplosies en brandstichtingen mee. Gericht tegen woonhuizen en bedrijfsruimtes van waarschijnlijk betrokkenen bij de drugshandel en hun…
Meer en diepere integratie is de manier om de lidstaten van de EU niet uit elkaar te laten spelen. Geopolitieke en -economische ambities horen voortaan vooral thuis op Europees niveau.
De slogan van vandaag, Bevrijdingsdag, is bekend: vrijheid deel je met elkaar. Maar juist dat delen lijkt in de soms wel erg ruw geworden Nederlandse samenleving niet meer zo…
Minister Rob Jetten (Klimaat, D66) schetste bij de presentatie van zijn klimaatplannen vorige week met bevlogenheid een visioen van hoe Nederland er in de toekomst uit kan zien.
Journalisten die over journalisten schrijven, dat houdt altijd iets navelstaarderigs. Toch is het soms nodig om stil te staan bij de vrijheid van de pers, in de wereld én in…
Het leek in 2016 een goed idee, een nieuwe huurwet. De vastgelopen huurmarkt in Nederland moest worden losgetrokken met de invoering van tijdelijke huurcontracten van maximaal…
Naar verluidt wist koning Charles, zeventig jaar lang de understudy van zijn moeder Elizabeth, al enkele decennia hoe zijn kroning eruit zou moeten zien. Zaterdag is het zover.
Mark Rutte (VVD) had het deze week aardig voor elkaar. Op het moment dat de premier excuses aanbood voor een van de allergrootste bestuurlijke misstanden uit de recente…
Met het ontslag van boegbeeld Tucker Carlson liet Fox News zijn grootste ster vallen. Dat hij tijdelijk van de buis verdwijnt is goed nieuws voor de democratie, maar het is naïef dat dit de weerbaarheid van de Amerikaanse rechtsstaat illustreert.
Het standbeeld van de Oekraïense schrijfster Larysa Kosach-Kvitka is een herdenkingsplaats geworden waar Russische burgers bloemen leggen ter nagedachtenis aan Oekraïense slachtoffers. Journalist Evan Gershkovich zag daar hoe Russen het gevaar op arrestatie trotseerden. Nu zit hij vast in een voormalige KGB-gevangenis.
De vrijspraak van het Haagse gemeenteraadslid Richard de Mos (Hart voor Den Haag) voor ambtelijke omkoping sloeg vorige week in als een bom.
Wie gelooft in het recht op zelfbeschikking en in gelijkheid, zal niet snel een monarchie als staatsvorm bedenken. Met aan het hoofd van de regering een ongekozen Koning die op basis van zijn geboorte een uitzonderingspositie heeft.
Kenzo K. was te gevaarlijk voor opname in een inrichting. En 'dus' lieten ze hem gaan, vooral omdat er geen alternatief was. Maar waarom ‘dus’?
De das heeft het weer gedaan! Het is de schuld van dit ondier dat er geen asielzoekerscentrum kan worden gebouwd in Heusden.
Soedan heeft vele gewapende conflicten gekend, maar zelden bereikte het geweld de hoofdstad. Maar dat twee concurrerende regeringsleiders, elk met eigen leiding, de opstand destijds hielpen mogelijk te maken was ondanks de hoopvolle sfeer een accident waiting to happen.
Na de periode waarin stadions noodgedwongen leeg bleven, is het opvallend hoe het voetbalgeweld is teruggekeerd. Mogelijk zijn er in de pandemie nieuwe 'fans' opgestaan, die eerder niet in beeld waren bij clubs en supportersverenigingen.
Een korte geschiedenis van de eenentwintigste eeuw, zo luidde in 2005 de subtitel van The world is flat, een bestseller van de Amerikaan Thomas Friedman.
Als er op één ding niet is bezuinigd afgelopen decennia, dan is het wel het basispakket van de zorgverzekering. In dat licht is het begrijpelijk dat minister Ernst Kuipers het besluit verdedigt om enkele heel dure nieuwe medicijnen nu eens niet te vergoeden.
Regels zijn regels: het is het adagium waarmee Nederland in de Europese Unie naam heeft gemaakt, zo niet berucht is geworden.
Een staatsbezoek heeft in de regel plaats om de vriendschappelijke betrekkingen tussen twee landen te vieren.
Wat lijkt waarschijnlijker? Dat ‘gewone’ gedetineerden ‘geronseld’ worden door veroordeelde IS-aanhangers. en zo het gevaar van aanslagen vergroten?
Vooral op openbare middelbare scholen leidt de wens om een gebedsruimte tot confrontatie. De bezwaren van openbare scholen zijn goed te begrijpen. Bidden, zo stellen sommige directies, doe je maar buiten schooltijden thuis of in de moskee.
Meer dan 1.100 wetenschappers en tech-experts, onder wie ondernemer Elon Musk, schrijver Yuval Noah Harari en de mede-oprichter van Apple, Steve Wozniak, ondertekenden twee weken…
Het coalitieakkoord was ambitieus, met vooral veel extra geld voor klimaat- en stikstofbeleid. Maar in de praktijk komt er nog weinig van terecht.
Wat leraren en veel ouders al vermoedden, is nu ook wetenschappelijk bewezen: scholieren en jonge studenten hebben echt een sociaal-emotionele achterstand opgelopen tijdens de coronapandemie.
Dinsdag trad Findland als 31ste lid toe tot de NAVO.Het zegt veel over Finland (én Rusland) dat het NAVO-lidmaatschap geen grote rol speelde in de verkiezingscampagne de afgelopen weken.
Eeuwenlang wendde dit land al zijn vernuft en innovatievermogen aan om polders droog te malen. Nu is de tijd gekomen om water vast te houden.
Nul burgerslachtoffers: zo luidde de conclusie in een Amerikaans rapport over een door Nederland in 2016 uitgevoerd bombardement in het Iraakse Mosul.
Mogen Russische en Wit-Russische sporters meedoen aan de Olympische Spelen, in de zomer van volgend jaar? Of moeten zij worden geweerd vanwege de Russische invasie in Oekraïne, met hulp van Wit-Rusland? Parijs is nog ver, maar de discussie is ontbrand.
De hulpbehoevende burger of diens vertegenwoordiger moet tegenwoordig over een bovengemiddeld bureaucratische begaafdheid, verbaal talent en incasseringsvermogen beschikken om de eindstreep te halen.
Shell is een rechtspersoon, de Waddenzee niet. Moet dat veranderen? Een groeiende groep juristen en activisten vindt van wel.
De grootste democratie van de wereld – India gaat er doorgaans prat op. Maar de vraag hoelang die titel nog houdbaar is dringt zich op.
Het is een heel contrast: in de eerst twee maanden van dit jaar gingen de koersen van banken flink omhoog op de aandelenbeurzen.
De tandem is nu zonder De Bie, en daarmee is een deel van Nederlands cultureel erfgoed overleden. Samen met Van Kooten hield hij ons een spiegel voor, eentje die we missen in een tijd waar relativering soms ver te zoeken is.
Het leek vorige week dat de Lentekriebels over iets anders gaan. Dat, in de woorden van Tweede Kamerlid Thierry Baudet (FVD), „kinderen van vier jaar op school worden aangespoord na te denken over geslachtsverandering, anale seks, trio’s en dragqueens”. Geenszins waar de Week om draait.
Hoe waarschijnlijk is het dat de mensheid in staat is tot een kwantumsprong om de zelfveroorzaakte opwarming van de aarde af te remmen? De meest recente aanwijzingen zijn ronduit ontmoedigend.
En opnieuw wordt de mens met de natuur geconfronteerd. De Nederlander met een dier dat zich niet houdt aan de ongeschreven regel dat hij er mag zijn, maar dan wél ingekaderd.
Vladimir Poetin wordt toch nooit gearresteerd, het multilateralisme waar het Internationaal Strafhof van afhankelijk is bestaat niet meer en bovendien, wat heeft dat Strafhof…
Het verschil was minimaal, maar de regering van de Franse premier Élisabeth Borne heeft de vertrouwensstemmingen overleefd.
Het is een ongemakkelijke waarheid dat de energietransitie niet kan plaatsvinden zonder investeringen in zware industrie en mijnbouw.
De opkomst bij de Provinciale Statenverkiezingen woensdag was in de regio’s buiten de Randstad hoger dan anders. Dat is winst voor iedereen die zich democraat noemt.
Met de uitslag van de Provinciale Statenverkiezingen bewijst Nederland opnieuw dat de parlementaire democratie de afgelopen twintig jaar is verworden tot wat je wel een casino-democratie kunt noemen.
Te lang te hoog: zo typeerde de Europese Centrale Bank donderdag de inflatievooruitzichten voor de eurozone. De prognoses liegen er niet om.
De symboliek droop ervan af toen de leiders van de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Australië maandagmiddag op de kade van marinehaven San Diego, de Amerikaanse poort…
‘Op 15 maart zijn de Provinciale Statenverkiezingen. Die zijn volstrekt onbelangrijk. Het gaat hartstikke goed met dit gave landje”, zegt een man in een verkiezingsspotje voor…
In de Kamerbrief van minister Schreinemacher (Buitenlandse Handel, VVD) werd China niet één keer genoemd.
Zoals gebruikelijk ging het de afgelopen campagneweken weinig over de Provinciale Staten of over de waterschappen, wel over landelijke politiek.
Dat de Duitse minister van Financiën Christian Lindner graag in snelle auto’s rijdt, is geen geheim. Vorig jaar kwam hij onder vuur te liggen nadat de bestuursvoorzitter van…
De discussie over de diversiteit bij de Oscars laait weer op. Waarom blijft het toch zo ingewikkeld, en levert het ‘tellen’ van de genomineerden bij prijzen anno 2023 nog steeds een scheef beeld op?
De zee en de atmosfeer zijn de twee grootste gezamenlijke bezittingen van de mensheid, zei een Amerikaanse bioloog afgelopen weekeinde tegen de publieke omroep NPR in de VS.
Met duizelingwekkende snelheid brokkelt de staat van de parlementaire democratie van Israël af. Sinds het aantreden van de zesde regering onder leiding van Benjamin Netanyahu…
Het is makkelijk om cynisch te doen over het enthousiasme waarmee de Britse premier Rishi Sunak aan de Noord-Ieren het akkoord verkocht dat het Verenigd Koninkrijk en de Europese…
Nauwelijks is het enquêterapport over de Groningse gaswinning geland of er lag deze week een even onthutsend onderzoek naar de drie moordaanslagen in de marge van het Marengo-proces.
Nigeria is met meer dan 200 miljoen inwoners het volkrijkste land van Afrika, de nationale economie is de grootste van het continent.
Ook in een endemische fase zijn er altijd kwetsbare mensen die een verhoogd risico hebben om ernstig ziek te worden. Het gaat om honderdduizenden mensen met onder meer diabetes, hartkwalen, zware astma, kanker en immuunziekten.
‘Bulgaarse politie vindt achttien overleden migranten in een achtergelaten vrachtwagen’. Een bericht van pakweg twee weken geleden. Dan deze week.
Het besluit van minister Kuipers (Gezondheidszorg, D66) om drie van de vijf centra voor kinderhartchirurgie te sluiten, leidde vorige week tot emotionele debatten, tranen bij…
De Nederlandse overheid faalt in het beschermen van burgers. Sterker nog: zij is zelf een gevaar voor de burger.
Vanuit een westers perspectief is het verleidelijk om te denken dat de onvrede in Rusland zal toenemen naarmate de begraafplaatsen er voller raken. Maar het valt te vrezen dat in het omgekeerde meer waarheid schuilt.
Veel Oekraïners hebben hun draai in Nederland al min of meer gevonden. Het feit dat zij direct mogen werken helpt daar ongetwijfeld sterk bij. En dat geeft te denken.
‘Geef ons vertrouwen, ik geef er een prachtig Suriname voor terug”, zei de Surinaamse president kort na zijn aantreden tegen NRC. Van dat vertrouwen is weinig over.
De manier waarop Kaag – en met haar een trits aan vrouwelijke politici – wordt bejegend, heeft weinig meer te maken met het uiten van kritiek.
Twee karakteriseringen uit De reuzenperzik van Roald Dahl: „Aunt Sponge was terrifically fat/ And tremendously flabby at that”, en „Aunt Spiker was thin as a wire/ And dry as a…
Heel het raderwerk staat stil, als uw machtige arm het wil. Zo hevig als de haven- en spoorstakingen van 1903, waar deze leus vandaan komt, is het nog lang niet.
Er hangt geopolitiek in de lucht, op een kleine twintig kilometer hoogte. Het is verleidelijk om lacherig te doen over de ballonnen en vliegende objecten, maar de recente confrontatie in de ‘bijna-ruimte’ is zonder meer alarmerend.
Nicola Sturgeon had een gave. Gaf haar tijdens vraaggesprekken een onderwerp om over te praten – onderwijsbeleid, gezondheidszorg, visserij, armoedebestrijding – en binnen drie…
Daar zie je ze opeens samen in het Rijksmuseum: al die vrouwen van Vermeer met hun hermelijnen bontjes.
Een betere bestuurscultuur begint bij jezelf. Het is daarom goed dat de Rijksoverheid sinds het toeslagenschandaal is gaan nadenken over manieren om de cultuur op de twaalf…
Een van de voornaamste Russische drukmiddelen op Europa, het afknijpen van de energietoevoer, is goeddeels mislukt. Toch is het te vroeg om al optimistisch te zijn.
Maar iedereen doet het! Het is één van de meest gehoorde argumenten die burgers hanteren als een gedragsnorm een obstakel vormt.
Afgelopen jaar waren 1.514 medicijnen meer dan twee weken niet leverbaar. Dat is volgens de apothekers het hoogste aantal ooit.
Joe Biden zal ook bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen van 2024 meedoen, als zijn gezondheid het tenminste nog toelaat.
Elk uur wordt duidelijker zichtbaar hoe gruwelijk de menselijke gevolgen zijn van de verwoestende aardbevingen die delen van Turkije en Syrië deze week hebben getroffen.
Wordt de energietransitie een ‘oorlog van allen tegen allen’? Vorig jaar kondigde de Amerikaanse president Biden de Inflation Reduction Act aan, waarin omgerekend zo’n 340…
Er zijn genoeg historische voorbeelden, waar de recente doodsbedreigingen aan het adres van schrijver Pim Lammers kunnen worden toegevoegd.
Terwijl volgens Defensieminister Kajsa Ollongren nog „wordt onderzocht” of de Nederlandse en Duitse landmacht verder moeten integreren, heeft de baas van de Nederlandse landmacht er al zijn handtekening onder gezet.
Zeventig jaar na de Watersnoodramp in Zeeland, Zuid-Holland en West-Brabant maken de ooggetuigenverslagen nog steeds diepe indruk.
Wat is een paar maanden leerachterstand op een hele schoolcarrière? Leerlingen in vijftien landen, waaronder Nederland, hebben tijdens de coronapandemie gemiddeld een derde van…
De Nederlandse overheid heeft een ongekende kans om een wilde gok van vijftien jaar terug in één klap goed te maken en daarbij de oosterburen een plezier te doen.
Wat is een eerlijke kans? Alle kandidaten, met een bèta-pakket en een vwo-diploma, in een hoed gooien en lootjes trekken voor toegang tot een felbegeerde medische studie?
Het mag weer wat meer in het Verenigd Koninkrijk: spijt hebben van de Brexit. Jarenlang was het een beetje taboe.
Machthebbers die in de aanloop naar verkiezingen bevangen worden door dadendrang: het hoort bij de politiek. De Turkse president Recep Tayyip Erdogan maakt het nu wel erg bont.
Gaat Europa eindelijk de asielopvangcrisis te lijf? In vrijwel alle lidstaten zorgt ze voor humanitair onacceptabele toestanden.
Landbouwpolitiek kenmerkt zich in Nederland door uitstel. Iedere minister van Landbouw zit al sinds de jaren zeventig met dit dilemma: ingrijpen, met onrust onder boeren tot…
De boekenkasten in een schooldistrict in Florida gingen eerder deze week rond op sociale media. Met stevig pakpapier hebben sommige leraren ze ingepakt, in afwachting van een…
Plunderen is een te groot woord, maar de manier waarop DSM is omgegaan met zijn ondernemingspensioenfonds lijkt niet fraai.
Dat wedstrijden tussen Feyenoord en Ajax, de Klassieker in de Nederlandse voetbalcompetitie, beladen zijn hoef je niemand uit te leggen.
Krijgt de coalitie komende donderdag alsnog genoeg stemmen achter het voorstel om de zogenoemde salderingsregeling voor zonnepanelen stapsgewijs af te schaffen? Dat valt te hopen.
Wordt ‘geo-economische fragmentatie’ de nieuwe term waarmee het komende tijdperk in de wereldeconomie wordt aangeduid?
Wat als je de kunstmatige intelligentie van ChatGPT zélf vraagt naar de risico’s van dit soort ‘generatieve AI’?
De inkt onder zijn benoemingsoorkonde zal amper gedroogd zijn als de nieuwe Duitse minister van Defensie, Boris Pistorius, vrijdag op vliegbasis Ramstein zijn internationale…
Ambtenaren beginnen soms verdacht veel op politici te lijken. Daarom is controle op de ambtenarij, ook door de Tweede Kamer, van groot belang.
De bezorgdheid over escalatie is begrijpelijk, maar heeft er ook toe bijgedragen dat Poetin in het hart van Europa een volstrekt asymmetrische oorlog voert.
In een even beknopte als opmerkelijke toespraak heeft de Indonesische president Joko Widodo spijt betuigd voor grote en kleine mensenrechtenschendingen gepleegd door de…
Het lied was een hit in 1996: ‘Vijftien miljoen mensen, op dat hele kleine stukje aarde’. Inmiddels telt Nederland bijna 18 miljoen inwoners en het stukje aarde is nog even klein.
Eindelijk weer eens een positief verhaal over het milieu. Het gat in de ozonlaag boven Antarctica was op 5 oktober vorig jaar weliswaar 26,4 miljoen vierkante kilometer groot…
De grens tussen het vrije woord en geweld lijkt duidelijk, maar er is een grijs gebied waarin ijdele en machtsbeluste politici met vuur spelen in de hoop dat ze zich vervolgens als nationale brandweerman kunnen profileren.
In de rechtspraak liggen dwalingen, fouten en blunders op de loer, hele én halve. En een oplossing is niet in zicht.
Het is te hopen dat de 29 ministers en staatssecretarissen van Rutte IV deze recesperiode gebruiken om op adem te komen.
De beelden zijn prachtig, maar het blijft onwerkelijk. Als lange, witte slangen meanderen smalle stroken kunstsneeuw dezer dagen in de Alpen tussen de groene weiden door in de…
Doen alsof er niet zoveel aan de hand is: daarin zijn de Chinese autoriteiten bedreven, blijkt telkens weer.
In de omkoopaffaire rond het Europees Parlement is de onderste steen duidelijk nog niet boven. Op verzoek van de Belgische autoriteiten werd deze week een procedure in gang gezet…
Heeft God nog een toekomst in Nederland? De tijd dat Nederland nog een christelijke natie genoemd kon worden is in ieder geval wel voorbij.
Twee jaar geleden stonden Nederlandse kinderen nog bovenaan de ‘geluksindex’ van Unicef. Van de minderjarige inwoners in de 41 rijkste landen in de wereld zijn de Nederlandse het…
Ironie als stijlfiguur wordt in deze tijd niet altijd meer begrepen, noch gewaardeerd. Nu er broodnodige, gevoelige discussies worden gevoerd over serieuze zaken als gender…
Wat hebben de wet Open Overheid, de wijkrechter, proefverlof bij levenslang en de eerste stap naar toetsing aan de grondwet met elkaar gemeen?
Ja, er zal ongetwijfeld ook in 2023 veel misgaan. Maar wie moed toont, biedt hoop.
Bedrijven snakken ernaar, beleggers ook, en overheden en consumenten: een schets van de economie in het nieuwe jaar. Dat is altijd al lastig geweest.
Het was een kort bericht in het nieuws, maar dat maakt het belang er niet minder om: op 23 april 2022 werd voor het eerst in Nederland gedurende een groot deel van de dag meer groene stroom opgewekt dan er aan stroom werd verbruikt.
Europa, best belangrijk. Met die slogan begon in 2004 een publiekscampagne om de Nederlander warm te maken voor de EU. Dat lukte matig, ook door de slogan zelf. Best veel dingen zijn ‘best belangrijk’.
Optimisme komt niet vanzelf. Zeker niet in het jaar waarin het grootste land ter wereld de bloedigste oorlog sinds 1945 begon.
Corona is dit jaar een van de vele crises die om aandacht vechten, zeker niet meer top of mind. Dat kan een lichtpuntje worden genoemd, na twee donkere jaren.
‘Het gevecht is hier; ik heb munitie nodig, geen lift.” Met die woorden sloeg Volodymyr Zelensky een dag na de Russische invasie in Oekraïne het Amerikaanse aanbod af om te…
30 procent van de natuur op aarde beschermen in 2030: wetenschappers zien het als een absolute minimumeis, voor de afgevaardigden op de biodiversiteitsconferentie in Montreal was…
De excuses die premier Rutte namens de staat heeft aangeboden voor de rol van Nederland in de slavernij zijn van grote historische, maatschappelijke en emotionele waarde.
Het heeft even geduurd, maar eind deze week gaat de Tweede Kamer naar verwachting dan eindelijk akkoord met het fundamenteel aanpassen van het Nederlandse pensioenstelsel.
Den Haag is de zetel van de belangrijkste internationale rechtbanken in de wereld, een positie die de stad heeft verworven door onder andere de vestiging van het Permanent Hof…
Sociale media verrijken het leven van miljarden mensen. Maar is een sociaal medium te vertrouwen dat in handen is van een Chinese onderneming?
De prestatie die de ‘Leeuwen van de Atlas’ op het toernooi hebben neergezet zal veel voetbalfans nog lang heugen, niet alleen in Marokko.
Dat Ramaphosa nu zelf onder vuur ligt is daarom niet alleen een domper voor zijn persoonlijke geloofwaardigheid, maar bovenal schadelijk voor politiek en bestuur in het land met de meest ontwikkelde economie en democratie van Afrika.
Met de onthulling dat asielzoekers in clandestiene detentiecentra worden vastgezet, zijn de EU en het Europese asielbeleid dieper gezonken dan lang voor mogelijk werd gehouden.
Nieuwe plannen moeten leiden tot een permanente aanwezigheid op de maan, waarbij astronauten heen en weer pendelen naar een station rond de maan zelf. Dat klinkt vredig maar de omstandigheden zijn in de afgelopen halve eeuw flink veranderd.
De lijst van vrijheden die verloren gaan in Indonesië is haast te lang om op te sommen. Seks buiten het huwelijk wordt strafbaar, evenals voorlichting over anticonceptie aan…
De gezondheidszorg kan de vraag niet meer aan. Dat bleek al tijdens de coronapandemie – waardoor de samenleving lange tijd stilgelegd moest worden.
Staatssecretaris Eric van der Burg (Asiel, VVD) springt verontrustend laconiek om met het recht van toegelaten asielzoekers op gezinshereniging.
Hongarije blokkeerde 18 miljard euro aan EU-steun voor Europa. Plat gezegd heeft Orbán de EU-ministers bij de ballen.
Organisaties die hun dienstverlening beperken, openingstijden aanpassen of prijzen verhogen zijn in korte tijd het nieuws gaan domineren.
Wie bepaalt er eigenlijk wie of wat een held is? Helden zijn nodig, de keuze voor wie er een is, bepaalt immers deels een (nationale) identiteit.
Het ministerie van Defensie ziet meer potentieel in hoogtechnologisch defensiematerieel, waarbij de eigen militairen minder risico lopen. Op afstand bestuurbare, bewapende rupswagentjes. Dit wordt ook als oplossing gezien voor het personeelstekort bij Defensie (9.000 vacatures).
Nederland moet in volle omvang blijven bestaan, ook over honderd jaar. Helemaal doorgedacht is het nog niet, maar het kabinet lijkt deze keuze wel te hebben gemaakt.
Onder Xi accepteert China geen enkele vorm van kritiek of uiting van onvrede meer. Kritiek wordt tot in de verste uithoeken in de kiem gesmoord.
De vogelgriep woekert wild en experts maken zich grote zorgen. Zeker Nederland, dat bijna zes keer zoveel kippen als mensen telt, mag het virus niet onderschatten.
Nu lijkt het erop dat excuses moeten worden aangeboden voor de manier waarop de excuses zouden worden aangeboden. Dat kan nooit de bedoeling zijn geweest, schrijft NRC in een commentaar.
Zelden is een wereldkampioenschap voetbal zo politiek beladen als het huidige WK in Qatar. En: nooit eerder was de relatie tussen Europese voetbalbonden en de FIFA zo beroerd.
Een verdelingsvraagstuk, dat is een gangbare, korte definitie van wat politiek in wezen is. Er is een vraag naar overheidsuitgaven, maar de middelen daarvoor zijn beperkt.
Wat begon als een onthulling in de Volkskrant over structureel wangedrag van een prominente tv-presentator, is in een week tijd uitgegroeid tot een affaire met talloze…
De elf mannen van het Iraanse nationale team toonden maandag op het WK voetbal dat de verliezer soms ook een morele winnaar kan zijn.
Minister Dennis Wiersma vindt dat de Onderwijsinspectie ook moet toezien op lessen gegeven buíten het onderwijs, zoals Koranscholen, Bijbelklasjes en culturele verenigingen. Onduidelijk is wát de minister precies verstaat onder ‘ondemocratische’ les.
Een spreadsheet „vol huilende geesten en gegil van getormenteerde zielen. Als je er te lang naar kijkt verlies je het verstand.” Met deze nogal grafische omschrijving typeerde…
Valt er iets positiefs te zeggen over de in het weekeinde afgeronde klimaattop in het Egyptische Sharm-el-Sheikh? Wat veel ontwikkelingslanden betreft wel.
Is de Handhavings en Toezichtlocatie (HTL) voor overlastgevende asielzoekers in Hoogeveen een gevangenis of juist iets totaal anders?
Een bijzondere gewaarwording, het uitspreken van het MH17-vonnis, deze week in de rechtbank in Den Haag. Opluchting, opgekropt verdriet en spanning streden om voorrang.
Het hoofdredactioneel commentaar van NRC Handelsblad bij het WK in Argentinië in 1978 laat zien dat het ongemak over grote evenementen in landen met verwerpelijke mensenrechtenpraktijken van alle tijden is. „Niet gaan”, luidde de conclusie.
Waar je ook kijkt op de wereld, is er momenteel geen gebrek aan politieke en geopolitieke wrijfpunten.
De Tweede Kamer is het hart van de Nederlandse democratie, en moet om die reden gekoesterd worden. De afgelopen weken is het veel te weinig gegaan over de honderden ambtenaren en fractiemedewerkers die ook Kamerbewoners zijn.
Tien jaar geleden was de wolf nog een non-probleem. Nu is hij onderwerp van een verhitte discussie, waarbij zeker op sociale media weinig compassie voor elkaars argumenten lijkt te zijn.
In welke pap heeft Erdogan tegenwoordig géén vinger? Of het nu gaat om het militaire NAVO-bondgenootschap of om de graandeal tussen Rusland en Oekraïne – telkens weet de Turkse president een sleutelrol op te eisen.
Een discussie over schade en schadevergoeding kon in Sharm-el-Sheikh niet langer uitblijven. Maar het dreigt een pyrrusoverwinning te worden voor de landen die daarop aandrongen.
Kiezers hebben in het diep verdeelde Amerika grotendeels de hakken steviger in het zand geduwd: Republikeinse gebieden werden ‘roder’, Democratische gebieden ‘blauwer’.
De hartverscheurende omstandigheden waaronder asielzoekers in Nederland moeten leven, zijn onaanvaardbaar.
Westerse politici maken er zich al geruime tijd zorgen over: Oekraïne-moeheid. In de eerste maanden van Poetins oorlog was de westerse steun voor Kiev overweldigend.
De Britse complotgelover en antisemiet David Icke is de toegang tot Schengen-lidstaten ontzegd. Maar de overheid als deurwacht voor ongewenste meningen is geen wenkend perspectief.
Dit weekend is de klimaattop in het Egyptische Sharm-el-Sheikh begonnen. Het is de 27ste keer sinds 1995 dat wereldleiders elkaar ontmoeten om op mondiaal niveau afspraken te…
Er zijn periodes geweest in de Nederlandse geschiedenis dat er minder ruimte was voor diversiteit onder de inwoners. In het dagelijkse leven gaat veel goed, mensen vinden hun weg.
Goed nieuw is ook nieuws. Vorige week diende het kabinet een wetsvoorstel in dat studenten vanaf volgend studiejaar weer een basisbeurs geeft én dat de aanvullende beurs voor veel meer studenten beschikbaar maakt dan nu, of ooit tevoren.
Met Lula aan het roer kan Brazilië zijn rol op het wereldtoneel weer innemen en zijn ook de overlevingskansen van het Amazone-gebied weer wat groter. Hij moet voorkomen dat de herkansing die hij nu krijgt, en met hem een heel land, besmeurd raakt.
Klimaatverandering dreigt in de trits van alle andere acute crises – inflatie, stijgende energiekosten, oorlog – op de achtergrond te raken, terwijl het de allergrootste crisis is. Politici én publiek daarop wijzen, blijft noodzakelijk.
Regisseur Rhys Frake-Waterfield heeft in een nieuwe versie Winnie de Poeh een bloeddorstige beer gemaakt die uit moorden gaat. Het is niet de eerste keer dat anderen met personages aan de haal gaan zodra de auteursrechten vervallen.
Investeringen zoals die van Cosco in Hamburg verhogen de afhankelijkheid van China, geven China de mogelijkheid Europese landen tegen elkaar uit te spelen en zijn onevenwichtig: China laat vergelijkbare investeringen niet toe.
Een bedrijf als Twitter is een levend organisme, dat permanent aandacht en onderhoud nodig heeft – van technici en van mensen die lastige inhoudelijke afwegingen kunnen maken.
Deze week maakte de nieuwe Philips-ceo Roy Jakobs bekend wereldwijd 4.000 van de 79.000 banen te schrappen. Het is teleurstellend wat Philips zichzelf heeft laten overkomen
Vies, zwaar of gevaarlijk werk? Bestemd voor ongeschoolden of laaggeschoolden? Flexibele contracten, via het buitenland?
‘Waak voor een neokoloniale herhaling van het verleden waarin vooral eigen opvattingen, gevoelens, normen en waarden leidraad zijn voor het handelen.’ Dit advies kwam twee jaar…
Dat het Xi Jinping is gelukt om tegen de gewoonte in een derde ambtstermijn te krijgen, zegt alles over de status die hij inmiddels heeft bereikt.
Minder treinen, vier dagen les op veel basisscholen, wachtlijsten voor operaties en om de haverklap ‘patiëntenstops’ bij huisartspraktijken. Basisvoorzieningen worden afgeschaald want er is geen personeel voor.
De wereldorde zoals we die sinds de Tweede Wereldoorlog kennen, wankelt. Maar het hebben van nucleaire afschrikkingsmacht kan en mag ook in de toekomst geen vrijbrief zijn voor agressie.
Het was tragisch dat het nodig was, maar de Tweede Kamer zette afgelopen dinsdag een onvermijdelijke stap.
Het leiderschap van Liz Truss lijkt een beperkte houdbaarheid te hebben. Vervroegde verkiezingen zouden de elegantste oplossing zijn voor het Verenigd Koninkrijk.
Feyenoord-aanvoerder Orkun Kökcü (21) weigerde tijdens de wedstrijd tegen AZ een regenboogband te dragen. Het besluit van de Turkse Nederlander leidde al snel tot discussie over tolerantie en verdraagzaamheid.
Zijn de banden tussen de inlichtingendiensten en de journalistiek aanleiding tot maatregelen? Een onderzoek van NRC laat deze week zien dat die banden in ieder geval bestaan.
Niet alleen aan het militaire, maar ook aan het diplomatieke front raakt Vladimir Poetin verder in het nauw.
In de periode dat de inwoners van Nederland de verwarming weer aanzetten en zich zorgen maken over hun gaskosten, is het goed in herinnering te brengen waar dat gas lang vandaan kwam: een gasbel onder de Groningse plaats Slochteren.
Economische stagnatie en hoge inflatie treden normaal niet tegelijkertijd op en het is moeilijk daar beleid voor te maken. Wie de opgelaaide inflatie wil uittrappen, beschadigt ook de economie.
We weten niet zoveel over het coronavirus als we hadden kunnen weten, en dat valt te betreuren.
Het zijn moeilijke tijden voor mensen met een modaal inkomen, zeker als ze een slecht geïsoleerd huis huren.
Tientallen Russische raketten zaaiden maandagochtend dood en verderf in alle uithoeken van Oekraïne. De vergeldingsactie betekent een nieuwe zwarte bladzijde in de Russische agressie-oorlog.
Door drie laureaten te kiezen uit drie voormalige Sovjetstaten die gebukt gaan onder de repressie van Poetin en zijn bondgenoot Loekasjenko, onderkent het Nobelcomité de moed die nodig is om in het geweer te komen.
Kabinet, Kamer én samenleving hadden ook zonder de hulp van Johan Remkes het lastige stikstofdossier moeten kunnen oplossen.
Het was een onalledaags gezelschap dat donderdag bijeenkwam in Praag voor de oprichting van de Europese Politieke Gemeenschap (EPG), een nieuw, door de Franse president Macron…
Tien discussiepunten met bijbehorende titelsuggesties, om het gesprek over de ‘Nederlandstalige literaire canon anno 2022’ levend te houden.
Sommige Nederlandse prioriteiten in Mali waren geen inzet van de VN-missie als geheel. Zo ontstond een „missie in de missie”. Dat heeft de slagkracht van de militairen ter plaatse en het draagvlak voor vredesmissies geschaad.
Negen onvergetelijke dagen, zo kort duurde het voor de nieuwe Britse premier Truss haar pas gelanceerde tussenbegroting alweer deels moest bijstellen.
Ze worden geslagen en afgeranseld, beschoten of gearresteerd. Ze verdwijnen voor dagen of weken in politiecellen – of er wordt nooit meer iets van hen vernomen.
Versnippering van het politieke landschap en de radicalisering van – met name – FVD en PVV hebben het steeds moeilijker gemaakt de orde te bewaken. Alleen een Kamervoorzitter met gezag kan dat goed doen. Iemand naar wie geluisterd wordt kan grenzen stellen.
Niemand maakte bezwaar toen het ‘kenmerk oogkleur’ uit het paspoort verdween. Maar de vraag of iemand die geboren is als vrouw de v in het paspoort zelf kan laten veranderen in m leidt tot verhitte debatten.