Free the nipple heet de internationale beweging van vrouwen die vindt dat hun borsten net zo goed getoond mogen worden op sociale media, in tijdschriften en op de televisie als de blote bast van mannen. Het nieuwste strijdperk zijn de openbare zwembaden in Amsterdam. In Berlijn heeft de free the nipple-beweging voor elkaar gekregen dat vrouwen sinds maart topless mogen zwemmen in alle zwembaden. D66 reageerde in Amsterdam met een verzoek aan de wethouder van Sport om topless zwemmen voor vrouwen in de hoofdstedelijke zwembaden ook mogelijk te maken. De wethouder beloofde uit te zoeken wat mogelijk is, maar nieuw beleid is inmiddels uitgesteld tot na de zomer.
De tepelstrijd begon op sociale media. Facebook en Instagram verwijderden al jaren elke foto van ontblote vrouwelijke bovenlijven van hun podia omdat die seksueel en dus aanstootgevend zouden zijn. Zelfs foto’s van borstvoedende vrouwen werden gewist.
Hoezo, vroegen jonge mensen zich af. Waarom mogen mannen wél ontblote bovenlijven tonen op strand- en festivalfoto’s? Maar moet de vrouw altijd een bikinitop of badpak aan? Influencers zoals Linda de Munck klagen dat het vrouwenlichaam voortdurend wordt geseksualiseerd. Ook de sterren Madonna en Rihanna werden door Instagram en Facebook aangepakt wanneer zij demonstratief een tepel toonden.
Een kentering leek in januari te komen, toen de Raad van Advies van Meta, eigenaar van Facebook en Instagram, adviseerde om vrouwentepels voortaan niet te verwijderen van die platforms.
Topless zonnen op het strand, is al enkele decennia op zijn retour in Nederland. Niet alleen omdat vrijwel iedereen een camera bij zich heeft en de semi-blote badgast onvermoed gefotografeerd kan worden. Ook zouden jonge vrouwen zich schamen voor hun lichaam, omdat beelden van ‘perfecte’ lichamen domineren op sociale media en in tijdschriften en op televisie.
Bloot is sowieso een steeds groter taboe, tot verdriet van ondermeer de vereniging voor naaktrecreanten NFN Open en Bloot, die 58.000 betalende leden telt. Voor het eerst in haar zestigjarig bestaan voerde de vereniging in 2021 campagne om bloot te „normaliseren”. De reden: bloot wordt volgens NFN alleen nog geassocieerd met seks en jongeren zien te weinig blote lichamen. Dik, dun, rimpelig, glad of bungelend.
De regels voor bloot staan beschreven in de wet. Volgens artikel 430a van het Wetboek van Strafrecht mag iedereen op ‘geschikte’ plaatsen bloot ontspannen, bijvoorbeeld in een bos of op het strand. Alleen als anderen er aanstoot aan nemen, kán bloot lopen strafbaar zijn. Maar dat is elke keer door de strafrechter te bepalen. Op de openbare weg of in een winkel of café is het in alle omstandigheden verboden om naakt te lopen. Daar kan de politie een boete voor geven.
Tegelijk zijn er badgasten die zich om religieuze redenen compleet bedekken. Van streng gereformeerde gezinnen op het Zeeuwse strand tot sommige moslima’s die een boerkini dragen.
Het beste zou natuurlijk zijn dat iedereen gekleed gaat zoals hij of zij dat zelf wil, binnen de wettelijke normen, zonder te oordelen over wat anderen aan hebben en zonder anderen lastig te vallen. Borsten, bierbuiken, bikini en boerkini naast elkaar.
Mogelijk is dat voor de zwembaden een brug te ver. Maar een dagdeel per week waarop topless zwemmen mag, is heel denkbaar. Net als de dagdelen die nu worden gereserveerd voor vrouwen, kinderen of ouderen.