Geef ik mijn kind een smartphone? En negen andere opvoedvragen over schermgebruik

Kinderen van 0 tot 6 jaar brengen gemiddeld ruim anderhalf uur per dag achter een schermpje door en hun generatiegenoten van 7 tot 12 jaar zijn dagelijks gemiddeld drie uur met media bezig. Hoe ga je daar als ouder mee om? In de rubriek Opgevoed, waarin Annemiek Leclaire vragen van lezers voorlegt aan deskundigen, gingen tal van vragen over dit schermgebruik van kinderen. In dit artikel zetten we negen afleveringen over dit onderwerp op een rij.

1 Wat als een kind bij vriendjes thuis veel langer op een scherm mag?

Thuis heeft een moeder duidelijke afspraken met haar zoontje van 7 over wanneer en hoe lang hij op zijn tablet mag. Maar bij vriendjes krijgt hij alsnog een schermpje voor zijn neus. Kan ze daar wat aan doen? Wat kinderen bij anderen thuis doen, kun je niet altijd controleren. Het is het begin van het grote loslaten, zegt hoogleraar mediaopvoeding Peter Nikken.

Met anderen praten over wát kinderen online uitspoken kan nuttig zijn. Zo doe je dat.

2 Hoe bescherm je een 12-jarige online?

Via online games en sociale media hebben kinderen contact met klasgenoten, vriendjes van ver en soms ook met onbekenden. Verdringt dat digitale contact het ‘echte’ samenkomen? En hoe bescherm je je kind tegen de gevaren van de wereld van het internet?

In deze Opgevoed-aflevering krijgt de vader van een 12-jarige advies: Laat het kind zelf online ervaringen opdoen.

3 Op welke leeftijd mag een kind een smartphone?

Eigenlijk wil de moeder van een 9-jarige er nog niet aan, maar alle klasgenootjes hebben een smartphone en ze wil niet dat haar dochter buiten de boot valt. Hoe weet je of de tijd rijp is en hoe zorg je ervoor dat je kind veilig omgaat met zo’n slimme telefoon? Jong geleerd is oud gedaan, zegt hoogleraar mediaopvoeding Peter Nikken.

Hoe je dat doet? Zo kun je samen oefenen en mediawijsheid opbouwen.

4 Hoe houd je toezicht op het socialmediagebruik van kinderen?

Kinderen zien op sociale media van alles dat buiten het blikveld van ouders blijft en niet alle kinderen praten open over wat ze online uitvoeren. Een vader vraagt zich af of hij in de gaten moet houden wat zijn dochters van 8 en 13 op sociale platformen doen. Volgens geraadpleegde experts hoef je een kind niet te controleren, maar voorlichten over de gevaren en nare kanten van het internet is wel belangrijk.

Lees de tips van deskundigen om kinderen mediawijsheid mee te geven.

5 Mag een jong kind een eigen YouTube-kanaal?

Uit onderzoek blijkt dat een op de drie kinderen en jongeren een carrière wil als YouTuber. Uiteindelijk is dat maar voor weinigen weggelegd en kunnen negatieve reacties en het uitblijven van likes zorgen voor teleurstelling. Tegelijkertijd is het bedenken en maken van video’s goed voor de creativiteit. De 8-jarige dochter van een lezer ziet dit carrièrepad wel zitten. Kan hij haar toestaan een eigen YouTube-kanaal te beginnen?

Zeg je ja tegen een YouTube-kanaal? Dan zijn er een aantal zaken die je samen moet bespreken.

6 Is veel Netflix kijken schadelijk?

Een moeder van drie tieners die series bingen dat het een lieve lust is, maakt zich zorgen: kan het kwaad dat haar dochters onophoudelijk Netflix kijken? Hoogleraar Mediaopvoeding Peter Nikken wijst op de positieve kant van ‘seriekijken’: tieners vormen door dit soort verhalen hun eigen smaak en zien hun emoties weerspiegeld. Niet te krampachtig mee omgaan, is zijn advies.

Opvoedfilosoof Stijn Sieckelinck denkt daar anders over: ‘Populaire digitale media zijn niet onschuldig’

7 Wat te doen met een dochter die sexy selfies plaatst?

Bikini aan, vol in de make-up en op de knieën in de branding; een moeder heeft liever niet dat haar dochter zich online zo laat zien. Maakt ze zich hier terecht druk om? Sexy zijn hoort bij de tienercultuur, zegt Patti Valkenburg, hoogleraar media, jeugd en samenleving. Wat de dochter van de lezer doet, is volgens Valkenburg normaal tienergedrag.

Wat je in de gaten moet houden bij sexy foto’s volgens experts? De grens met sexting.

8 Mag je als straf de mobiel van een puber afpakken?

De mobiel van haar 16-jarige dochter innemen als ze zich niet aan de regels houdt, lijkt een lezer een goed idee. Daar zal ze immers de pijn van voelen. Is het afpakken van een smartphone een goede straf? Experts zijn eensgezind: een straf werkt het beste wanneer deze past bij het vergrijp.

Leg uit waarom het belangrijk is dat de puber zich aan de regels houdt. Zo pak je dat aan.

9 Hoe krijg je kinderen van het scherm af?

De vader van twee zoons weet niet hoe hij het schermgebruik van zijn kinderen moet verminderen. Ze zijn immers niet alleen aan het gamen, maar zoeken ook dingen op op internet. Moet hij onderscheid maken in ‘gametijd’ en ‘educatietijd’ online?

Het advies van deskundigen: Duidelijke afspraken maken en een maximale schermtijd hanteren

10Hoe reguleren we de schermtijd voor onze kinderen?

Een moeder had een duidelijk schermbeleid voor haar kinderen van 6 en 8: aan het eind van de middag en op woensdagmiddag en in het weekend tv kijken. Sinds de komst van een Nintendo in huis worstelt ze met die regels: moet dat gamen in plaats van hun tv-tijd?

Het advies van één van de deskundigen luidt: maak onderscheid tussen verschillende soorten schermtijd