Het nieuws van vrijdag 23 februari 2024

Scholen, ziekenhuizen en kerken: twee jaar na de massale Russische inval in Oekraïne blijkt uit onafhankelijk onderzoek hoe groot de schade is die Moskou heeft aangericht aan publieke voorzieningen in het land.

Sportkoepel NOC-NSF wil dat problematisch eetgedrag beter gesignaleerd en behandeld wordt.

Gelatenheid overheerst na twee jaar oorlog bij soldaten in Kramatorsk, die even pauze hebben na soms maanden aan het front. „Zij hebben zoveel wapens, wij hebben niets.”

Google voelt zich gedwongen te stoppen met de beeldgeneratie van Gemini. De AI-tool maakte incorrecte afbeeldingen van mensen.

Een jaar geleden riep president Luiz Inácio ‘Lula’ da Silva de noodtoestand uit op het gebied van de gezondheidszorg, in het leefgebied van de Yanomami inheemsen in het noorden van Brazilië, grenzend aan Venezuela.

De Amsterdamse start-up Monumental haalde vorige week 25 miljoen euro op bij investeerders voor het ontwikkelen van een metselrobot. „Het is heel simpel. We hebben robots gewoon nodig.”

In een bescheiden tentoonstelling laat het British Museum de teruggevonden stenen zien uit de grootschalige diefstal die vorig jaar werd ontdekt. De diefstal geeft ook een nieuwe draai aan de politieke discussie over roofkunst.

De Russische oorlogseconomie draait twee jaar na de invasie van Oekraïne op volle toeren. Via sluiproutes en met oude olietankers omzeilt het Kremlin de westerse sancties. En de Russische consument geeft naar hartelust geld uit.

Giftige ‘restdampen’ lozen in de buitenlucht is vanaf 1 juli verboden, maar er zijn nog te weinig ontgassingsinstallaties beschikbaar.

Mensen van Eritrese afkomst hebben last van de nasleep van het geweld van afgelopen weekend bij het Opera Zalencentrum, in Den Haag. Ze zijn bang voor meer geweld. En: „Je voelt je bijna zelf een crimineel.”

Oekraïne maakte wapens van speelgoeddrones, maar kunnen ze het gebrek aan granaten compenseren? Verdun meets Playstation.

Uit een CBS-onderzoek naar Nederlandse netwerken blijkt: mensen met een hoog inkomen leven het meest in hun eigen bubbel.

Nog eens tweeduizend werknemers van VDL Nedcar verliezen straks hun baan. Lukt het de regio om hen weer aan het werk te krijgen?

Als je er eenmaal op let, zie je ze overal: de honkbalpetjes van de Yankees. Hoe werden ze zo alomtegenwoordig?

De 31-jarige schaatser uit Deventer had steeds meer moeite om zich op te laden voor wedstrijden. Hij gaat nu zijn droom om de wereld over te vliegen als piloot proberen te verwezenlijken.

Istanbul is uitgegroeid tot een van de grootste Airbnb-steden ter wereld. Turken hebben zo te lijden onder inflatie dat ze hun huis op Airbnb zetten om hun eigen huur te kunnen betalen.

Navalny’s moeder weigert een ultimatum van Russische autoriteiten, maakte haar woordvoerder bekend. Russische authoriteiten vertelden haar dat ze Navalny’s lichaam zullen begraven in de strafkolonie waar hij overleed.

Vanaf 1 april mag iedereen van boven de 18 jaar in Duitsland 25 gram cannabis bij zich hebben in de openbare ruimte en 50 gram in bezit hebben thuis. Kopen kan alleen bij ‘cannabisclubs’ met maximaal 500 leden.

Voor het eerst biedt Israël wat meer duidelijkheid omtrent zijn toekomstplannen voor de Gazastrook. Veel autonomie gunnen premier Netanyahu en de zijnen de Palestijnen niet, laat staan een eigen staat.

Eva Vlaardingerbroek (27) is een steeds invloedrijker stem in de internationale radicaal-rechtse scene. Vooral door haar steun aan de boeren bereikt Vlaardingerbroek een wereldwijd publiek.

Karin Dreijer, van Fever Ray, speelt vocale rollen: als kwelgeest, sirene en zelden als zichzelf. In de concerten van de huidige tournee is romantiek het hoofdthema, en dan vooral de romantische cliché’s. „Voor de dans hebben we ons laten inspireren door Julio Iglesias.”

Dat oud-minister Ernst Kuipers voortijdig vertrok voor een baan in Singapore kwam hem op kritiek te staan. „Ik wilde dolgraag door als minister in een volgend kabinet.”

Zaterdag is de officieuze start van het wielerseizoen, met de Omloop Het Nieuwsblad. Een bijzonder jaar wordt verwacht, met méér kanshebbers in de Tour, de Spelen die de kalender doorkruisen en een plan dat de wielersport voorgoed kan veranderen.

In 2020 stelde de EU een coronaherstelfonds in van circa 800 miljard euro dat Europa moest hervormen. Inmiddels is de looptijd van het fonds halverwege. Wat zijn de lessen van de unieke investeringsimpuls?

De benoeming van premier Mark Rutte tot secretaris-generaal van de NAVO leek in kannen en kruiken na steun van de VS en andere grote landen. Maar Roemeens verzet dreigt voor vertraging te zorgen.

Transnationale relaties zijn onlosmakelijk verbonden met migratiebewegingen, betoogt Thijl Sunier. De binding tussen migrant en land van herkomst is veelvormig en voortdurend in ontwikkeling.

Najib ben Ayad werkt als cardiovasculair perfusionist in ziekenhuizen in heel Nederland. Ook voert hij gratis operaties uit in Marokko. „Ik vind het mooi om een cruciaal onderdeel te zijn van een openhartoperatie.”

„Ik heb geen zin in werk. Ik wil niks.” „Schiet op! Straks is deze kans voorbij!” Dit zijn de stemmen van een paar lastige passagiers in mijn hoofd. Ik ben aan het oefenen om wat slimmer met ze om te gaan.

In de ‘eeuw van de livestream’ word je als musicus meer dan ooit met jezelf geconfronteerd, vindt de Portugese dirigent Dinis Sousa. Deze week valt hij in voor zijn mentor John Eliot Gardiner en maakt zijn debuut bij het Concertgebouworkest.

Botis Seva is de eerste hiphopchoreograaf die werd onderscheiden met de prestigieuze Olivier Award. Zijn gedanste bespiegeling over leiderschap, ‘Until we sleep’, beleeft zijn wereldpremière in Kerkrade: „We vinden dans voortdurend opnieuw uit.”

De kolommen stroomden vol zachte weemoed in het portret dat correspondent Ine Roox maakte van Fabio Colucci (63), uitbater van een krantenkiosk in Rome – voor zo lang het nog…

Na jaren van bevriezing krijgt Polen alsnog ruim 100 miljard euro aan giften en leningen van de EU. Het Europese vertrouwen in herstel van de rechtsstaat is een groot succes voor de nieuwe premier Donald Tusk.

India levert drones aan het Israëlische leger. Een deal die allesbehalve onomstreden is, ziet Lisa Dupuy.

Volgens Armenië heeft de CSTO niet aan zijn verplichtingen voldaan door niet in te grijpen toen Azerbeidzjan in de Armeense enclave Nagorno-Karabach innam en de bevolking verdreef. Nu is premier Pasjinjan opnieuw bang voor een Azerbeidzjaanse aanval.

Een Rotterdamse politieagent wordt door het OM vervolgd omdat ze vijf schoten loste op een wegrijdende auto na een identiteitscontrole.

De Nederlandsche Bank boekte over 2023 een negatief resultaat van bijna 3,5 miljard euro. Het grootste deel hiervan wordt opgevangen met de stroppenpot die de centrale bank hiervoor heeft aangelegd.

De luitenant-generaal probeert defensie van binnenuit te veranderen. „We zijn strenger voor hardwerkende vrouwen dan voor hardwerkende mannen.”

Voor elke dag dat er meer dan 2.000 asielzoekers in het centrum verblijven, moet het COA een dwangsom van 15.000 euro betalen. Ook in de nacht van woensdag op donderdag overschreed het COA het maximumaantal.

De Russen zouden zomaar de overhand kunnen krijgen in Oekraïne, zegt Ruslandkenner Joris Van Bladel. En waar gaat het over bij de verkiezingen in Europa? Landbouw en migratie. „Wij staan hier voor cruciale keuzes.”

Geen enkele andere door het CBS onderzochte groep had zoveel mensen van de eigen herkomst in zijn of haar netwerk als Nederlanders zonder migratieachtergrond. Dat nam toe naarmate het inkomen steeg.

Een eerste kennismaking met Apple’s computerbril, de Vision Pro. Die dompelt je onder in een virtuele wereld, zonder dat je de verbinding met je omgeving kwijtraakt. De eeuwige vraag: ben je nou hier, of ben je daar?

Dat media, politiek en burgers stilstaan bij twee jaar oorlog in Oekraïne is begrijpelijk, maar tegelijkertijd zegt die aandacht alles over de manier waarop Europa aankijkt tegen de Russische agressie. Of, nauwkeuriger geformuleerd: ervan wegkijkt.

De oorlog in Oekraïne lijkt nauwelijks een rol te spelen tijdens de formatiegesprekken, terwijl Wilders tegen het leveren van militaire steun is en de andere partijen niet. Deze kwestie kan een splijtzwam worden in een rechtse regering, denkt Bas Heijne.

Wat precies de reden is voor de boete is niet duidelijk. Booking.com heeft het besluit wel al in handen, en zegt in bezwaar te willen gaan tegen de beslissing.

Er zijn meer andere incidenten dan branden, het materieel is lichter, waar blijven de vrouwen bij de brandweer? „Vrouwen komen vaak met creatieve oplossingen.”

Je móét kiezen, met het pistool op je hoofd: in een klein gezelschap op een kleine ruimte op een jarenlange missie naar Mars of meedoen aan het Big Brother-achtige tv-programma De bondgenoten, „een soap voor echte mensen”?

Twintig jaar is Sarah Sluimer al hardop feminist. Steeds vaker lonkt echter de stilte, want wat is nu belangrijker: geluk of gelijkwaardigheid? Op zoek naar een nieuwe vorm van strijdvaardigheid.

Culinair journalist Joël Broekaert trekt de velden in met experts om te zien wat er te doen is tegen invasieve exoten. Het eindigt altijd in de keuken.

Bij verduurzaming gaat het vaak over persoonlijk gedrag. Maar onder werktijd – gemiddeld zo’n 80.000 uur per mensenleven – kunnen mensen veel meer bereiken dan ze soms denken, zegt schrijver Marnix Kluiters.

Het is voor het eerst dat een commercieel bedrijf een zachte landing op de maan weet te maken.

Feyenoord heeft verloren van AS Roma, en is uitgeschakeld in de Europa League.

Zijn de goede lessen uit de Covid-uitbraak getrokken? Epidemiologen, ziekenhuisbestuurders en logistiek managers vragen het zich af. En ze weten maar één ding zeker: een nieuwe pandemie zal er komen.

De Nederlandse voetbalsters die vrijdag de halve finale van de Nations League tegen Spanje spelen, komen snel met een statement tegen overbelasting. Er wordt steeds meer geëist van vooral de uitblinkers in een snel groeiende sport.

In de verlenging, met tien tegen tien, maakt invaller Kenneth Taylor het winnende doelpunt: 1-2. Tegen de verhoudingen in.

Al vrezen architecten eenheidsworst, het industrieel bouwen van woningen is in opmars. Bouwbedrijven investeren flink in robotisering van de bouw. „Ik verwacht dat in 2024 tot wel een derde van de nieuwbouwwoningen uit een fabriek komt.”

Nederlanders steunen protesterende boeren meer dan klimaatactivisten. Maar beide groepen verliezen sympathie met snelwegblokkades en andere ingrijpende acties.

Video’s van Syriërs vormen volgens ngo’s het bewijs van toenemende mishandeling van migranten aan de Europese buitengrenzen.

Als het ijs-deksel op zee verdwijnt, verdampt er meer water en kan er meer sneeuw vallen. Dat houdt de bodem warm.

Sommige gemeenten houden forse bedragen over van het bedrag dat ze van het Rijk krijgen om gevluchte Oekraïners onder te brengen.

Een feest van Nederlandse Eritreeërs in Den Haag liep zaterdag uit de hand toen andere Nederlandse Eritreeërs zich roerden. Bij de grote rellen die ontstonden raakten vijftien agenten gewond. In totaal zijn er nu 16 personen opgepakt.

Een omzetstijging van ruim 250 procent in een jaar tijd. Beleggers reageerden blij verrast op de beter dan verwachte cijfers van grafische chipmaker Nvidia. Zorgt kunstmatige intelligente voor een stabiele omzet, of is er sprake van een bubbel?

De Commissie wil onder meer administratieve lasten voor boeren verminderen. Het is een reactie op de boerenprotesten. Voor het eerst zet zij ook de deur op een kier voor soepeler mestregels.

Wanneer telefoons door Pegasus-software zijn geïnfecteerd kan alle informatie op een telefoon worden afgeluisterd en gekopieerd. Het Europees Parlement gaat meer controles uitvoeren.

De Britse Labour-partij is verdeeld over Israël: de linkervleugel wil het geweld in de Gazastrook harder veroordelen dan partijleider Keir Starmer. Een ingreep van de Lagerhuisvoorzitter redde Starmer, maar creëerde chaos in het parlement.

In een interview zegt Ljoedmila Navalnaja dat de Russische autoriteiten eisen dat ze ermee instemt haar zoon in het geheim te begraven.

De meeste trans mannen menstrueren niet meer door testosteron. Toch moeten zij de kans om zwanger te worden niet uitsluiten.

Als je geliefde overlijdt, sterft niet je liefde voor die persoon. Waar moet die liefde heen? „Je kunt je tot het einde van je leven zijn partner blijven voelen. Maar dan blijf je op dezelfde plek.”

Het tbs-systeem loopt vast: te veel nieuwe patiënten, te weinig patiënten die worden ontslagen. De pleegzoon van de familie Henkelman staat al 16 maanden op een wachtlijst. De rechter wees spoedplaatsing af.

Nog maar 10 procent van de Nederlanders gelooft in winst voor Oekraïne. Maar Oekraïne mag niet lijden onder oorlogsmoeheid of politieke verschuivingen, schrijft een adviesraad.

Het hoeft niet te verbazen dat leden van de Knesset oproepen tot verdrijving van de Gazanen, schrijft Rajaa Natour. Dit plan speelt namelijk al sinds 1948 een rol in het Israëlische beleid.

Tijdens een wandeling door Volendam vertelt schrijver Jan Brokken over zijn boek De ontdekking van Holland en over de beroemde schilders die daar ooit kwamen. En hoe je op verschillende manieren naar de wolken kunt kijken.

Wat de een ziet hoeft niet altijd hetzelfde te zijn als wat de ander ziet. Dat bewijst dit gelaagde en licht filosofische prentenboekenverhaal over een slak en een pad.

Universiteiten stellen internationalisering gelijk aan verengelsing. Maar dat ontkent het belang van Nederlands voor de cohesie van de samenleving, meent René Gabriëls.

Ernst Kuipers vertrok begin dit jaar als minister omdat hij bestuurder van een topuniversiteit in Singapore kon worden, zo werd deze donderdag bekendgemaakt.

Ooit smeedde de bevrijdingsstrijd Eritrea tot een hechte gemeenschap. Inmiddels is het een kille politiestaat. Misbruik van de oude idealen zorgt voor ruziënde Eritreeërs in binnen- en buitenland.

Xi heeft minder charisma dan Mao. Toch staan in China de boekhandels vol met boeken van de president. Hoe werd hij zo machtig? Michael Dillon probeert zijn succes te verklaren.

Een orkestmusicus die een blessure krijgt en niet meer kan spelen, raakt snel mentaal uit balans, ontdekt Ewa Maria Wagner. Meer musici hebben daar last van, maar ze spreken er nog te weinig over.

AI-programma’s om snel nepfoto’s en -filmpjes te genereren zijn steeds makkelijker te gebruiken. Journalisten en politici waarschuwen voor een ‘infocalyps’, zeker in het grote verkiezingsjaar 2024. Maar misinformatie-experts zijn sceptisch.

In de solotentoonstelling van de jonge kunstenaar Morena Bamberger in het Odapark in Venray klopt alles. ‘I Still Believe’ neemt je als kijker mee op een spirituele reis die al je zintuigen op de proef stelt.

De hoofdpersoon in zijn roman Tommaso en de blinde fotograaf is een oud-journalist die zijn zondagen slijt met het spotten van benen van voorbijgangers.

Japke-d. Bouma is een groot liefhebber van de boeken van thrillerauteur Michael Connelly en dan vooral van zijn belangrijkste personage detective Harry Bosch. Nu Harry in de laatste boeken ernstig ziek is, heeft ze een appeltje met Connelly te schillen. „Ik ben boos op je! Waarom heb je Harry ziek gemaakt?”

Dorien Dijkhuis en Philip Huff schreven allebei een roman over de verwerking van een verbroken relatie. Wat ging er mis en hoe ga je verder? En wanneer krijgt het particuliere algemene zeggingskracht?

De lezer van In het oog wordt vanzelf de psycholoog van personages die dubbelzinnig bedraad zijn. Aan het slot ontpopt deze pageturner zich ook tot scherpzinnige generatieroman.

Maker Square Enix hakte zijn legendarische game Final Fantasy VII op in drie stukken voor de remake. Het middelste hoofdstuk eert de band van de speler met de personages. Uitspelen van de game is een ‘bitterzoete’ ervaring.

Mensen en organisaties die vluchtelingen helpen in Europa worden in toenemende mate onderdrukt, schrijft de mensenrechtencommissaris van de Europese raad in een alarmerend rapport.

Wat betekent het om uit de tijd te vallen? De hoofdpersoon in de romancyclus Van Solvej Balle beleeft telkens opnieuw dezelfde dag. Daarmee heeft de auteur zichzelf nogal wat problemen op de hals gehaald.

De Nederlandse economie en de koopkracht groeien harder dan verwacht. Het Centraal Planbureau vindt wel dat een „koerswijziging” nodig is om orde in de overheidsfinanciën te herstellen.

Het Tsjechische aanbod om 800.000 granaten aan Oekraïne te leveren komt als een verrassing. Oekraïne kampt met een acuut munitietekort en kan de eventuele levering goed gebruiken.

Het Openbaar Ministerie legt de groep Extinction Rebellion-demonstranten de straf op omdat ze gevaar op de weg hebben veroorzaakt.

Het afscheid van religie zou je een bevrijding kunnen noemen, als het resultaat wat hoopvoller had gestemd. Het debat over God en de zin van het bestaan is dan ook niet verstomd, blijkt uit recente boeken, al is het almachtige godsbeeld verleden tijd.

Andrea Cheong (32) heeft als ‘sustainability influencer’ honderdduizenden volgers en is schrijver van het boek Why Don’t I Have Anything to Wear? Dit is wat ze leerde in het leven: kleren zijn alleen duurzaam als je ze lang draagt, en koop kleding mét voering.

Vanaf ongeveer 1880 maakte Nederland een inhaalslag in de romantiek met de Tachtigers. De dominee was passé, het draaide om schoonheid en de persoonlijke blik. Een spin in dat web was kunstenaar Willem Witsen.

Cybercriminelen kunnen computersystemen overnemen met gijzelsoftware, die ze weer vrijgeven als losgeld is betaald. Vorig jaar vonden in Nederland zeker 147 succesvolle aanvallen plaats.

Is een mens ook een beetje een plant? En is een tuin wel natuur? Op zoek naar de betekenis van bossen en tuinen met twee filosofen.

Europa zit feitelijk al in een semi-oorlogssituatie, schrijven Bob Deen en Dick Zandee. Daarom moet de EU honderden miljarden extra uitgeven aan defensie.

Blokker heeft snel nieuw kapitaal nodig, bleek drie weken geleden. Als minder gewenst alternatief onderzoekt Mirage verkoop van de huishoudwinkels.

De Nederlandse overheid was na de Russische invasie van Oekraïne slecht voorbereid op het uitvoeren van sancties. De Belastingdienst hield niet bij wie op een sanctielijst stond, grootbank ING vroeg extra tijd.

Veilingen met objecten van beroemde mensen doen het goed. De eerste van zeven veilingen met bezittingen van Elton John bracht ruim 7 miljoen euro op.

Astrid Litjens werd gevraagd als stadionspeaker van Fortuna Sittard, toen een vrouw op die plek nog zeldzaam was.

Luca Soudant onderzoekt de relatie tussen gender en geluid – en de sonische interacties tussen mensen en objecten, zoals chips.

De Russische mensenrechtenactivist Oleg Orlov staat opnieuw terecht vanwege kritiek op de oorlog in Oekraïne. Na een eerdere veroordeling weigerde hij het land te verlaten. „Mijn stem is van hieruit beter hoorbaar dan daar.”

Het COA gaf de afgelopen dagen „met voorbehoud” aan het verzoek van de rechter te kunnen inwilligen. Het bestuursorgaan moet nu een dwangsom van 15.000 euro betalen.

Oekraïner Andri Siromacha (23) meldde zich op de dag van de Russische inval bij het leger. Ruim vier weken later raakte hij zwaargewond. Nu revalideert hij in Delft. Hij laat zich niet kisten. „Ik wil president van Oekraïne worden.”

Een steekproef van Kieskompas laat zien dat Nederlanders boerenprotesten meer steunen dan klimaatprotesten. Snelwegblokkades, zowel door klimaat- als door boerenprotest, kunnen op weinig sympathie rekenen.

Een bes die blauw is wordt eerder gegeten, waardoor de zaden goed verspreid worden. Maar de blauwe bes gebruikt geen blauw pigment.

Na zijn scheiding trok Gregory Thomassen (40) noodgedwongen bij zijn moeder in. Als zijn vier kinderen thuis zijn, is het passen en meten.

Een rechtbank in Catalonië acht bewezen dat de Braziliaanse oud-voetballer Dani Alves in 2022 een vrouw heeft verkracht in een nachtclub in Barcelona. Hij zit sinds zijn arrestatie vorig jaar al in de cel.

Youtuber Acid deelde afgelopen jaar een video waarin hij namen van vier daders onthulde die verantwoordelijk waren voor de dood van de zwarte student Sanda Dia.

De brandweer spreekt van een „extreem grote hoeveelheid” drugsafval dat gedumpt werd vlakbij Schijndel in Noord-Brabant. Een deel van de chemische vloeistof lekte de nabijgelegen natuur in.

Er zijn volop tv-programma’s waarin wordt geruzied – in de familie, op het werk, op school of in het verkeer. Wel zo handig is dat veel ruziemakers de tegenwoordigheid van geest hebben om alles te filmen met hun telefoon.

Dat Ernst Kuipers bij zijn vertrek als demissionair minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport niet duidelijk maakte voor welke functie hij zijn ministerschap inruilde, kwam hem op kritiek te staan.

Kadavers op stranden laten liggen, wilde diersoorten uitzetten, nieuwe oesterbanken aanleggen: de laatste tijd zetten natuurgebieden sterk in op het ‘herwilderen’ van de natuur. Dat kan goed werken, maar is niet zonder risico’s.

Onze verslaggever Marcel Haenen, grootgebracht met de Okki, bezoekt de redactie van het jubilerende jeugdblad.