Terug naar de krant

Als je geluk hebt, raakt de kogel je hersenstam

Leeslijst column Dino Gacevic
Leeslijst

Witte fosfor ontvlamt bij aanraking met lucht. Het kan een hitte van tot wel 815°C bereiken. Kom je ermee in aanraking, dan brandt het door je opperhuid. Omdat fosfor ook goed aan vet bindt, verspreidt het zich vervolgens door het onderhuidse vet. Bij hoge doseringen brandt het door je spieren en zelfs bot heen. Diepe wonden die moeilijk genezen.

Samson Tsoy en Pavel Kolesnikov komen breed lachend op. De pianisten spelen een quatre mains recital in de Jurriaanse Zaal van de Doelen. Eerst Le Sacre du Printemps van Stravinsky. Ik was vergeten hoe goed dat stuk zich laat vertalen naar de piano! De snelle dwarsfluitpassages zijn uiterst pianistisch, de bas van de Steinway gromt en resoneert, en dan is er de inherent percussieve aanslag van de piano die nóg een extra dimensie aan de hondsdolle Sacre toevoegt.

Bij het spoelen kan witte fosfor opnieuw in aanraking komen met lucht en ontvlammen. Dat het makkelijk aan vet bindt, maakt ook dat het snel wordt opgenomen in de bloedbaan, waar het voor ernstige orgaanschade zorgt. Niet zelden is het dodelijk.

De pianisten zijn fenomenaal. Ze spelen scherp en bulderend. Kraakhelder waar nodig. En alles met een overtuigende joie de vivre. De kleine zaal, het kleine gezelschap, is één adem. De muziek is levensgroot.

Als je geluk hebt, raakt de kogel je hersenstam. Een pijnvrije dood, omdat je meteen het bewustzijn verliest. Hoofdschoten die de hersenstam missen, maar wel voor genoeg hersenschade zorgen, kunnen ook leiden tot onmiddellijk bewustzijnsverlies. De kogel moet dan voldoende cavitatie bewerkstelligen, dat is de holtevorming om het traject van de kogel heen, gevormd door de energie van diens draaimoment.

Na de pauze speelt het duo Schuberts Fantasie in f. Ze zijn van kostuum gewisseld, beide sets zijn wat parmantig. Mijn vriendin heeft het koud. Ik geef haar mijn jas. Zij slaat die om haar heen, en legt dan haar slaap op mijn schouder. Ik rust mijn jukbeen net voor haar kruin.

De determinanten van cavitatie kunnen we afleiden uit de simpele formule: E = 0.5mv2. Hoe groter de massa en hoe sneller de kogel, hoe groter de cavitatie, dus.

Het allereerste concert waar ik mijn vriendin mee naartoe nam was ook Le Sacre voor quatre mains, maar dan gespeeld door de legendarische pianisten Marc-André Hamelin en Leif-Ove Andsnes. Op twee vleugels in plaats van een. Na afloop had Hamelin een oude portemonnee gesigneerd, die ben ik inmiddels kwijt. Ik knijp mijn vriendin in haar schouder. De liefde was pril, dat is zij soms nog steeds.

Marasmus is een chronische vorm van ondervoeding. Het treft met name kinderen tot hun eerste levensjaar. Ze zien eruit als miniskeletten, met ingevallen ogen, een groeiachterstand en uitpuilende ribben. Hun haar en nagels zijn dun en broos. Ze ontwikkelen hart- en nierfalen en hun darmen verschrompelen. Een slechte prognose.

Applaus na afloop. Ze spelen nog een encore, ik herken het meteen: Ravels La Jardin Féerique, de toverachtige tuin, het slotstuk van het album Ma Mère l’Oye, Mijn moeder de Gans. Het stuk begint als een ingetogen korale, wil uitdijen in het hoge register, maar Ravel moduleert naar een zoete melodie.

Marasmus wordt onderscheiden van Kwashiorkor, ofwel hongeroedeem door eiwittekort. De kinderen zijn iets ouder en hebben juist een opgezwollen buik en voeten. U weet wel, die War Child-buiken op tv die uw sceptische buurman verwarde met zijn eigen welvaartsbuik.

Bij de reprise zwelt de muziek weer aan, forte, fortissimo, elkaar opvolgende glissandi, een grootse climax en dan het slotakkoord. Ik ga als eerste staan, ik kan mijn geluk niet op: bravo, maestro’s, bravo! Prachtig! Prachtig!

Dertigduizend doden. Dertienduizend gestorven kinderen. Infrastructuur aan gort, geen zorg. Een desolaat land, een totaal ontheemd en verdrongen volk. Honger, pijn, wonden, kou, diarree.

En ik waan me in de toverachtige tuin van mijn moeder de gans.

Dino Gacevic is arts in een Rotterdams ziekenhuis. Hij vervangt tijdelijk Karin Amatmoekrim.
Een versie van dit artikel verscheen ook in de krant van 19 maart 2024.

Mail de redactie

Ziet u een taalfout of een feitelijke onjuistheid?

U kunt ons met dit formulier daarover informeren, dat stellen wij zeer op prijs. Berichten over andere zaken dan taalfouten of feitelijke onjuistheden worden niet gelezen.

Maximaal 120 woorden a.u.b.
Vul je naam in