Teruglezen: de boerenprotesten in Stroe

Dit blog is gesloten

We sluiten dit blog.

Lees ook: Lees hier de reportage over het boerenprotest.

Drie inzittenden trekker naar ziekenhuis na ongeval op A12

Bij het ongeval met een trekker en een vrachtwagen op de A12 bij Ede eerder op de dag zijn de drie inzittenden van de trekker gewond geraakt. Dat meldt de politie Gelderland op Twitter. Het gaat om een meisje van 17, een 40-jarige man en 37-jarige vrouw uit de Zuid-Hollandse gemeente Bodegraven-Reeuwijk. Het drietal is overgebracht naar het ziekenhuis - over de ernst van de verwondingen is niets bekendgemaakt.

Volgens De Gelderlander botste de trekker tegen een snelwegbrug omdat de bak te hoog hing. Een vrachtwagen die vlakbij reed, zou hebben moeten uitwijken maar zou de trekker niet hebben geraakt. De politie schrijft nog onderzoek te doen naar de oorzaak van het ongeval.

Snelweg A1 rond Barneveld weer open in beide richtingen

De snelweg A1 rond Barneveld is in beide richtingen weer gedeeltelijk door Rijkswaterstaat vrijgegeven. Het verkeer kan daardoor weer zowel richting Apeldoorn als Amersfoort rijden. Volgens persbureau ANP moeten in de middenberm achtergelaten trekkers eerst weg voordat alle rijbanen weer open kunnen.

Verder zal de afhandeling van het ongeluk op de A12 met een trekker en een vrachtwagen volgens Rijkswaterstaat nog tot 21.30 uur duren. Politie en weginspecteurs begeleiden vaststaand verkeer naar de A30. Hoewel op veel plekken nog trekkers op de weg zijn, ziet Rijkswaterstaat de vertragingen overal afnemen.

Ernstig ongeluk met een trekker en vrachtwagen op de A12 bij Ede

Op de A12 bij Ede is een „ernstig” ongeluk gebeurd met een trekker en een vrachtwagen. Dat meldt de politie Gelderland op Twitter. Meerdere mensen raakten gewond.

De politie kan aan NRC niet bevestigen of de bestuurder van de trekker een boerenprotest had bijgewoond en ze zegt verder onderzoek te doen. Het is verboden om met een trekker op de snelweg te rijden.

Politie: boeren weer massaal op de snelweg met hun trekkers

Boeren rijden weer massaal met trekkers op de snelweg, terwijl dat nadrukkelijk niet is toegestaan. De organisatoren van het protest weten van dat verbod, meldt de politie Gelderland op Twitter. De politie zegt niet alle trekkers van de snelweg te kunnen geleiden, maar probeert waar dat veilig kan wel te handhaven. Op de snelweg zouden momenteel „gevaarlijke situaties en enorme hinder” worden veroorzaakt.

Rijkswaterstaat meldt dat boeren de snelweg A6 bij Emmeloord in beide richtingen blokkeren met trekkers. De verwachting is dat de avondspits veel last gaat ondervinden van naar huis terugkerende boeren. Het inhoudelijke programma van de demonstratie is inmiddels afgelopen, maar sommige boeren blijven nog voor een liveoptreden van een band.

POL_Gelderland Politie Gelderland Ook vanmiddag is het verboden om met trekkers op de snelweg te rijden. Dat hebben we al nadrukkelijk gedeeld: o.a. met de organisatoren van het boerenprotest. We zien dat het toch massaal gebeurt en dat veroorzaakt gevaarlijke situaties en enorme hinder. 1/3 22 juni 2022 @ 14:33

Volgen

NRC checkt: ‘Zelfs als alle boeren verdwijnen, worden de stikstofdoelen niet gehaald’

Tijdens het boerenprotest in Stroe checkt NRC uitspraken van sprekers.

De stelling
„Zelfs als alle boeren verdwijnen worden de [stikstof]doelen niet gehaald.” Dat zei melkveehouder John Spithoven uit Maurik tijdens het boerenprotest.

NRC checkt
Niet alle boeren hoeven te verdwijnen om de doelen te halen, want ze dragen niet in gelijke mate bij aan het stikstofprobleem. Vanuit de landbouw levert de uitstoot van ammoniak de grootste bijdrage aan het probleem. Veruit de belangrijkste bron van ammoniak zijn de veehouderijen, met name de melkveehouderijen. Van alle stikstof die neerslaat in Nederland komt 40 procent op conto van ammoniak.

Als alle veehouderijen zouden verdwijnen, zou de stikstofneerslag in principe met 40 procent dalen. Wordt daarmee het doel gehaald? Het is een lastige vraag. Gemiddeld over heel Nederland daalt 22,5 kg stikstof per hectare neer en het zou naar 14 kg moeten. Met een vermindering van 40 procent (het verdwijnen van alle veehouderijen) op 22,5 kilo kom je uit op 13,5 kilo. Daarmee zou het doel worden behaald. Maar bij stikstofneerslag gaat het niet om gemiddelden. De variatie in Nederland is groot – in het ene gebied is de neerslag veel hoger dan in het andere. En in sommige gebieden is de natuur kwetsbaarder voor stikstof dan in andere. Daarom moet in sommige gebieden de uitstoot veel meer naar beneden dan in andere gebieden.

En „verdwijnen” is niet de enige manier waarop de veehouderij de stikstofuitstoot kan verminderen. Er zijn veel opties waarmee boeren hun ammoniakuitstoot 25 tot 30 procent, misschien wel 50 procent, kunnen verminderen. In veel gebieden is dat voldoende om de doelen te halen. Daarnaast is de landbouw niet de enige sector die de uitstoot moet verminderen. Dat geldt ook voor het verkeer en de industrie.

Conclusie
Als alle veehouders stoppen, neemt de stikstofneerslag af met 40 procent. Omdat daarmee het doel wordt gehaald van de stikstofplannen, beoordelen wij de uitspraak van John Spithoven als onjuist .

A1 naar verwachting nog uren dicht, ‘zeer zware avondspits’ verwacht

De snelweg A1 zal naar verwachting tot in de loop van woensdagavond in ieder geval gedeeltelijk afgesloten blijven, zegt een woordvoerder van Rijkswaterstaat tegen NRC. Het verkeer tussen Apeldoorn en Amersfoort staat momenteel door achtergelaten trekkers op en langs de snelweg, ter hoogte van de Gelderse plaats Stroe. De verkeersdienst noemt de A1-blokkade „een onwenselijke en onveilige situatie”.

Verder waarschuwt Rijkswaterstaat in een verklaring voor een „zeer zware woensdagavondspits” als gevolg van de boerenprotesten. Vooral in het midden en oosten van het land wordt drukte verwacht omdat protesterende boeren vanuit Stroe weer naar huis moeten. Eerder op woensdag meldde de politie dat de A1 werd afgesloten om de drukte als gevolg van de blokkade onder controle te krijgen. Vaststaand verkeer kan zo weggeleid worden.

De eerste boeren gaan weer de weg op:

RWSverkeersinfo Rijkswaterstaat Verkeersinformatie We zien dat de eerste tractoren weer de weg op gaan, zoals hier op de #A1 bij Barneveld. We verwachten dat de avondspits veel hinder gaat ondervinden van boeren die huiswaarts rijden. Check voor vertrek de actuele verkeersinformatie. https://t.co/XwmTfsWyNO 22 juni 2022 @ 14:01

Volgen

Rutte: Kamerleden zouden naar demonstraties moeten kunnen

Premier Mark Rutte (VVD) vindt het „niet goed” dat sommige Kamerleden niet bij de boerenprotesten aanwezig kunnen zijn. Dat heeft hij woensdag tegen RTL Nieuws gezegd. Demonstreren is volgens de premier een groot recht dat bij de democratie hoort. Kamerleden zouden ook in staat moeten zijn om bij een demonstratie aanwezig te zijn, vindt Rutte.

Kamerleden Tjeerd de Groot (D66), Thom van Campen (VVD) en Derk Boswijk (CDA) kregen van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) het advies om niet naar het boerenprotest te gaan omdat hun veiligheid daar niet gegarandeerd kon worden. Boswijk was volgens persbureau ANP toch aanwezig in Stroe. Volgens hem was het „geen optie om niet te gaan”.

Correctie (22 juni 2022): In een eerdere versie van dit artikel stond abusievelijk Derk van Boswijk. Dat is hierboven aangepast.

NRC checkt: is de stikstofuitstoot van de landbouwsector met 68 procent gedaald?

Tijdens het boerenprotest in Stroe checkt NRC uitspraken van sprekers.

De stelling
„De stikstofuitstoot van de landbouwsector is de afgelopen jaren al met 68 procent gedaald.” Dat zei Jeroen van Maanen, interim-bestuurslid van de Nederlandse Melkveehouders Vakbond, woensdag bij het boerenprotest in Stroe.

NRC checkt
Het stikstofprobleem in Nederland komt voor een groot deel door de ammoniak uit mestvocht in de veehouderij. De gemeten ammoniak-uitstoot van de landbouw is tussen 1990 en 2020 gedaald van ongeveer 327 naar 107 kiloton (een daling van bijna 68 procent), volgens cijfers van de Rijksoverheid. Maar het stikstofprobleem wordt ook veroorzaakt door stikstofoxiden, die vrijkomen bij de uitstoot van vooral verkeer en industrie. De landbouw stoot naast ammoniak óók stikstofoxiden uit, bijvoorbeeld bij aardgasverbruik door tuinders en via landbouwmachines- en voertuigen. De gemeten stikstofoxiden-uitstoot van de landbouw is tussen 1990 en 2020 gedaald met ongeveer 35 procent, van 58 naar 38 kiloton.

Conclusie
De gehele stikstofuitstoot van de landbouw is dus niet met 68 procent gedaald, maar voor wat betreft ammoniak is dit wel zo. We beoordelen de uitspraak van Jeroen van Maanen daarom als grotendeels juist.

Yesilgöz: boeren, hou je hoofd koel en luister naar de politie

Minister Dilan Yesilgöz (Justitie en Veiligheid, VVD) doet op Twitter een oproep aan protesterende boeren om het hoofd koel te houden. Ze heeft het specifiek over de „levensgevaarlijke situaties op de weg” die „sommigen van jullie veroorzaken”. De minister vraagt de boeren „voor ieders veiligheid” naar de politie te luisteren. „Regels maak je niet zelf.”

CDA-Kamerlid Boswijk ondanks negatief advies NCTV in Stroe

Ondanks het advies van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) om niet te gaan, is CDA-Kamerlid Derk Boswijk toch bij het boerenprotest in Stroe. Dat meldt persbureau ANP woensdag. Volgens hem was het „geen optie om niet te gaan”.

Boswijk heeft „pittige gesprekken” met de boeren in Stroe gevoerd, maar zegt tegen het ANP dat hij niet is geïntimideerd of zich onveilig heeft gevoeld. Volgens Boswijk zijn diverse boeren juist geschrokken dat er dusdanige dreigementen zijn geuit waardoor de NCTV politici adviseert niet naar de demonstratie te gaan.

Ook de Kamerleden Tjeerd de Groot (D66) en Thom van Campen (VVD) kregen van de NCTV het advies niet naar de betoging te gaan omdat hun veiligheid niet gegarandeerd kon worden.

A1 tussen Amersfoort en Apeldoorn afgesloten vanwege boerenprotest

De A1 tussen Amersfoort en Apeldoorn is tijdelijk afgesloten vanwege drukte op de weg door het boerenprotest. Dat meldt de politie Oost-Nederland. „Het verkeer op de snelweg is helemaal vastgelopen”, zegt een woordvoerder. „Deze maatregel is getroffen om het verkeer weer in beweging te krijgen. Als dat gebeurt, wordt de maatregel opgeheven.”

POL_Gelderland Politie Gelderland Politie, ME, brandweer en gemeente delen water uit aan boeren en burgers die vast staan op de A1 #boerenprotest #stroe ^ep 22 juni 2022 @ 12:37

Volgen

Gemeente geeft ‘dringend advies’ om niet meer naar boerenprotest te komen

Het is zo druk geworden in Stroe, dat de overkoepelende gemeente Barneveld het „dringende advies” uitbrengt om niet meer naar het boerenprotest daar te komen. „Het verkeer op alle wegen staat volledig vast en de parkeerterreinen zijn vol”, aldus de gemeente. „Ook voor de terugweg wordt grote drukte verwacht.”

Op de A1 van en naar Stroe staat de hele dag al file - momenteel nog zo’n 8 kilometer, zo blijkt uit de verkeerskaart van de ANWB. Ook op N-wegen rondom de Gelderse plaats is het nog altijd druk. Hoeveel mensen precies op het demonstratieterrein aanwezig zijn, is niet duidelijk.

Eerste sprekers na ruim uur vertraging aan het woord tijdens protest

Na ruim een uur vertraging zijn de eerste sprekers aan het woord gekomen op het boerenprotest in Stroe. Het programma zou eigenlijk om 12.00 uur beginnen, maar omstreeks 13.15 was de voorman van de boerenactiegroep Agractie Bart Kemp de eerste op het podium, zo meldt Omroep Gelderland.

Kemp zei de demonstratie als „generale repetitie” te zien, hoewel niet helemaal duidelijk werd waarvoor. „De streep is getrokken, de maat is vol. De staat is in oorlog met de boerenrepubliek. We strijden door tot de overwinning.”

Iets later kwam CDA’er en oud-staatssecretaris van Landbouw Henk Bleker aan het woord. Hij vergeleek de demonstraties met de protesten tegen kernwapens in de jaren tachtig. „Het gevoel van toen is het gevoel van nu: dat ze je platteland afnemen, je grond afnemen, voor een groter belang.”

Spookrijdende boeren omzeilen politieblokkade in richting A7

Een groep boeren heeft tegen de rijrichting in gereden op een toegangsweg in de richting van de A7 in de buurt van het Friese Drachten. Aanvankelijk probeerde de politie hen tegen te houden door de weg te blokkeren met auto’s, maar daar reden de boeren via de berm omheen. Dat zegt een politiewoordvoerder woensdagmiddag.

Het ging om zo’n zestig tractoren, die volgens de woordvoerder „niet meer tegen te houden waren”. Het is nog niet bekend of de actie consequenties gaat krijgen voor de boeren. Door de boerenprotesten zijn in beide richtingen op de A7 flinke files ontstaan.

‘Inmiddels duizenden mensen aanwezig in Stroe’

In Stroe is het inmiddels flink druk vanwege het landelijke boerenprotest. Volgens persbureau ANP zijn er „vele duizenden mensen”. Naast de toegestroomde boeren op tractoren zijn er ook sympatisanten aanwezig. Het persbureau beschrijft een „festivalachtige sfeer”, met foodtrucks en muziek. Rondom het veld staan „duizenden tractoren”, ook is er een podium waarop sprekers zich straks melden.

Vooral nog verkeersdrukte op wegen rond Gelderse Stroe

Vooral op de snelwegen rondom de boerenprotestlocatie in het Gelderse Stroe is het nog druk, zo is te zien op de verkeerskaart van de ANWB. Ook in de rest van het land komen nog files voor, maar nergens zijn ze zo lang als op de A1 rond Stroe: van en naar de plaats staat zo’n 39 kilometer file. Rijkswaterstaat roept op de weg in beide richtingen tussen Amersfoort en Apeldoorn te mijden.

Ook op N-wegen rond Stroe staat het verkeer vast. Op de A28 ter hoogte van de afrit Elspeet staat 12 kilometer file, op de A7 rond Beetsterzwaag 16 kilometer, maar het is niet duidelijk in hoeverre dat te maken heeft met de boerenprotesten.

Politici al vroeg in Stroe, waar de sfeer aanvoelt als bij de Zwarte Cross

De politici zijn er vroeg bij vandaag, op het erf van melkveehouder Gert Jan Brouwer in Stroe, op de Veluwe. Caroline van der Plas, frontvrouw van de BoerBurgerBeweging (BBB), heeft hier overnacht, de koeien heeft ze ook gemolken en daarna heeft ze ontbeten. En daar verschijnt even na achten warempel ook al PVV-leider Geert Wilders. Hij aait enkele koeien over de snuit en verklaart te verwachten dat dit kabinet ten onder zal gaan aan de stikstofplannen, tenzij die onmiddellijk van tafel gaan. Boerin Marjan Brouwer wil dolgraag met hem op de foto.

Caroline van der Plas legt bij een kop koffie nog maar eens uit hoe oneerlijk het is dat de boeren van alle stikstofellende de schuld krijgen. Wilders verdwijnt na een uurtje weer. Inmiddels druppelen de bezoekers van de manifestatie binnen, velen als bestuurder of passagier van tractoren, die op het omvangrijke terrein worden geparkeerd, voorzien van vlaggen, slogans en leuzen; vaak woordspelingen met de naam van verantwoordelijk minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof, VVD), en in elk geval rijmend.

Boerenleider Bart Kemp crosst langs op een quad en Mark van den Oever van Farmers Defence Force is er ook al, de hand schuddend van Henk Bleker, voormalige CDA-staatsecretaris van Landbouw en tegenwoordig onder meer voorzitter van de Nederlandse Melkveehouders Vakbond. Treffend omschrijft Bleker de sfeer als een soort Zwarte Cross, een van de kenmerkende uitingen van de typische plattelandscultuur die dit kabinet volgens Bleker met de plannen de nek omdraait. De plattelandsmuziek schalt door de speakers, de koffie hangt in papieren bekers, de frikadellen liggen in het vet, nog een paar uur, dan beginnen de speeches. Morgen, voorspelt melkveehouder Brouwer, valt het kabinet.

Ministers van Landbouw en Stikstof zeggen bezoek aan Floriade af

De ministers Henk Staghouwer (Landbouw, ChristenUnie) en Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof, VVD) gaan woensdagmiddag niet zoals gepland naar een „netwerkbijeenkomst” op de Floriade in Almere. Onder boeren gingen geluiden op om na afloop van het protest in Stroe de ministers bij de Floriade op te zoeken, zo bevestigt een woordvoerder van Van der Wal.

De belangrijkste reden om het bezoek aan de Floriade af te zeggen, is dat de ministers een op donderdag gepland stikstofdebat in de Tweede Kamer moeten voorbereiden, aldus de woordvoerder. Maar ook dat boeren op tractoren langs wilden komen speelt „natuurlijk” mee: „Je wil liever niet dat de ministers daar naartoe zouden gaan en vast komen te zitten met de auto, bijvoorbeeld.”

Ook VVD-Kamerlid Van Campen gaat niet naar protest vanwege veiligheid

Ook VVD-Tweede Kamerlid Thom van Campen gaat woensdag niet naar het landelijke boerenprotest in Stroe, omdat zijn veiligheid „niet kan worden gewaarborgd”. Dat schrijft de parlementariër op Twitter. Het is niet bekend of ook hij een negatief advies heeft gekregen van de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV), net als D66-collega Tjeerd de Groot.

Van Campen zegt uitgenodigd te zijn door de boeren, maar zijn toezegging om langs te komen niet waar te kunnen maken. „Waar boeren het recht hebben om vreedzaam te protesteren tegen plannen waar ze het niet mee eens zijn, hebben volksvertegenwoordigers de grondwettelijke vrijheid om zonder last of ruggespraak hun werk te doen”, aldus Van Campen. „Wat was ik graag langsgegaan om met de aanwezige boeren in gesprek te gaan.”

D66’er De Groot niet naar protest, NCTV kan veiligheid niet garanderen

Tweede Kamerlid Tjeerd de Groot van D66 gaat woensdag niet naar het boerenprotest in Stroe, omdat de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) zijn veiligheid niet kan garanderen. Dat schrijft het Kamerlid woensdag op Twitter. De Groot was degene die in 2019 opriep de veestapel te halveren om te voldoen aan de stikstofdoelen, waardoor veel boosheid van boeren destijds en de afgelopen jaren direct tegen hem was gericht.

De Groot zegt niet naar de boerendemonstratie te kunnen, omdat de NCTV hem een negatief advies heeft gegeven. „De terreineigenaar zegt dat iemand met een ‘andere mening’ niet welkom is, ondanks uitnodiging die ik ontving”, aldus het Tweede Kamerlid. „Zo kunnen parlementariërs hun werk niet doen. Geldt in ons land dan toch ‘t recht van de trekker?” De NCTV was niet direct bereikbaar voor NRC en kon daarom niet bevestigen dat er inderdaad een negatief advies is uitgegeven.

Politie heeft moeite verbod op tractoren op snelwegen te handhaven

Hoewel het verboden is om met een tractor de snelweg op te gaan, blijkt het voor de politie moeilijk om deze regel te handhaven. Dat laat een politiewoordvoerder woensdagochtend weten. „We proberen op te treden waar het kan, maar we moeten ook realistisch zijn. Het gaat om grote aantallen tractoren, waardoor de hele snelweg vast komt te staan.”

In sommige gevallen probeert de politie ervoor te zorgen dat boeren de snelweg helemaal niet opkomen, in andere gevallen begeleiden agenten boeren op tractoren de snelweg af. Daarbij „staat veiligheid voorop”, aldus de woordvoerder, wat er in sommige gevallen op neerkomt dat boeren wel over de wegen kunnen blijven rijden. Ook kan de politie achteraf boetes uitdelen.

Boeren trekken over snelwegen en komen aan in Stroe

De eerste boeren zijn woensdagochtend met hun tractoren aangekomen in het Gelderse plaatsje Stroe, waar de grootste demonstratie tegen het stikstofbeleid van het kabinet plaats zal vinden. In sommige gevallen kwamen ze daar per snelweg, hoewel Rijkswaterstaat boeren had opgeroepen deze niet met trekkers te betreden.

Boerendemonstraties zorgen voor elf files

Op verschillende plekken in het land loopt het verkeer vertraging op vanwege de boerendemonstraties woensdagochtend. Rijkswaterstaat maakt zojuist melding van elf files, waarvan de langste op de A28 richting Zwolle. Daar moeten weggebruikers rekening houden met ruim drie kwartier extra reistijd. Ook van en naar Den Haag staan enkele files. Vanaf het midden in het land richting het oosten staat ook veel verkeer vast.

De boeren zijn onderweg naar het Gelderse Stroe om daar actie te voeren tegen het stikstofbeleid. De ANWB stelt dat veel actievoerders die plek inmiddels hebben bereikt, waardoor de files in de loop van de ochtend weer zullen afnemen.

Op het Haagse Malieveld staat woensdagochtend één boer tussen de sympathisanten en Kamerleden

Eén tractor staat er. Naast het Malieveld in Den Haag. Het is de trekker van Jaap Zegwaard uit Maasland. Hij wordt omringd door mensen met rode boerenzakdoeken om, een mevrouw die klompen om heeft hangen als ketting, en demonstranten die – gezien de stickers en buttons op hun tassen en jassen – de afgelopen twee jaar bij protesten tegen de coronamaatregelen waren.

Zegwaard is „de enigste boer”, vertelt hij. Dat is de afspraak met gemeente en politie – bij vorige boerenprotesten stond het Malieveld vol, nu trekken de trekkers naar Stroe in Gelderland. Zegwaard zal er later vandaag ook heen gaan. Hij zegt: „Ik wil laten zien dat wij met voedselproductie bezig zijn. Nu worden we weggezet als stikstofvervuilers.”

Twintig koeien moet hij „opruimen” van zijn tweehonderd, heeft hij zelf berekend. Het gaat hem vooral om het land. „Nederland is een klein land, met veel belangen. Wij worden ingeruild voor woningen en natuur.”

Tussen de demonstranten staat ook een aantal politici, van Forum voor Democratie en Groep van Haga. Wybren van Haga zegt: „We zijn de op één na grootste agri-exporteur ter wereld, om deze sector zo de nek om te draaien is doodzonde.” Hij vindt dat er „meer naar ingenieurs” geluisterd moet worden dan naar „politicologen”.

De kleine demonstratie – aangekondigd als „ludiek ontbijt” – is georganiseerd door Michel Reijinga, een Amsterdammer. Hij heeft „veel kennissen” in de landbouwsector, zegt hij. Hij wil zelf vooral „het wanbeleid van Rutte” aantonen, en hij zegt: „De boeren stonden er voor ons bij de coronaprotesten.”

NRC-redacteur Titia Ketelaar staat op het Haagse Malieveld:

titia_k Titia Ketelaar Er is één boer op het Malieveld, legervrachtwagens staan klaar mochten er toch tractoren naar de binnenstad willen https://t.co/6D2fkTQNVh 22 juni 2022 @ 06:37

Volgen

Defensievrachtwagens in binnenstad Den Haag

In Den Haag staan woensdagochtend op verschillende plekken vrachtwagens van defensie geparkeerd, ziet een verslaggever van NRC ter plekke. De voertuigen blokkeren de wegen niet, maar staan klaar om de toegang tot de binnenstad af te sluiten, mocht dat vanwege dreiging nodig zijn. Ook staan op verschillende plekken politie en de agenten van de Mobiele Eenheid klaar, maar de sfeer in Den Haag is vooralsnog gemoedelijk.

Tractoren op de snelweg, Rijkswaterstaat roept op niet per auto naar Midden-Nederland te reizen

Rijkswaterstaat roept woensdagochtend even voor 08.00 uur op niet per auto naar Midden-Nederland te reizen. „Er rijden meerdere groepen tractoren richting het midden van het land”, aldus de verkeersdienst. „Dit zorgt voor veel vertraging op verschillende snelwegen.”

Hoewel Rijkswaterstaat boeren heeft opgeroepen niet per tractor over de snelweg te rijden, houden niet alle demonstranten zich daaraan. Tractoren rijden in ieder geval over de A2 bij Deil en Breukelen, op de A6 bij Sint Nicolaasga, de A16 bij Dordrecht, de A27 bij Gorinchem, de A32 bij Wolvega en de A50 bij knooppunt Ewijk. In ieder geval op de A27 en A2 zijn daardoor al files ontstaan, aldus Rijkswaterstaat.

Eerste boeren zijn onderweg om te demonstreren

De eerste boeren zijn woensdagochtend onderweg om te demonstreren tegen de stikstofplannen van het kabinet. Sommigen zijn direct op weg gegaan naar het Gelderse plaatsje Stroe, waar de grootste protestacties worden verwacht. Enkele tientallen demonstranten hebben zich verzameld op het Malieveld in Den Haag, waar boeren hadden aangekondigd te ‘ontbijten’. Daarna zouden zij ook op weg gaan naar Stroe. Op het Malieveld zijn naast boeren ook sympathisanten en een aantal Tweede Kamerleden aanwezig.

Hoewel de boeren door de politie en Rijkswaterstaat zijn opgeroepen niet over de snelweg te rijden met tractoren, gebeurt dit op sommige plekken toch. Op het Zeeuwse gedeelte van de A58 zou vanochtend een groep boeren door de politie begeleid zijn, meldt Omroep Zeeland. Ook op de A2 in Brabant reden volgens Rijkswaterstaat vanochtend „een paar honderd” tractoren, zo laat ANP weten.

Het einde van de A12 richting Den Haag is afgesloten, aldus een woordvoerder van Rijkswaterstaat. Wie op de weg tractoren tegenkomt, wordt aangeraden langzamer te rijden en afstand te houden. „Waar tractoren rijden, zien we wel hinder. Het verkeer stroopt zich dan op en rijdt er langzaam.”

Op het Malieveld in Den Haag is NRC-redacteur Titia Ketelaar aanwezig:

titia_k Titia Ketelaar Het #boerenprotest is in kleine vorm neergestreken op het Malieveld: een tractor, aantal boeren (en meer sympathisanten), en aantal Tweede Kamerleden https://t.co/hDa60BhWaT 22 juni 2022 @ 05:46

Volgen

‘Bijna helft van Nederlanders steunt protestacties boeren’

De maatschappelijke steun voor de boerenprotesten lijkt de afgelopen maanden iets te zijn toegenomen. Uit een peiling van onderzoeksbureau I&O Research in opdracht van dagblad Trouw blijkt woensdag dat zo’n 45 procent van de Nederlanders de acties steunt, in oktober vorig jaar was dit nog 38 procent. Uit het onderzoek komt ook naar voren dat 59 procent van de Nederlanders zorgen heeft over de gevolgen van stikstofuitstoot op het milieu, in oktober was dit nog 67 procent.

Lees ook: Hoe Nederland in deze stikstofcrisis belandde, en daar weer uit moet komen

Het stikstofthema kan op gemengde reacties van kiezers rekenen: stemmers van de PVV, FVD, SGP en BBB maken zich nauwelijks zorgen over de uitstoot. Bij de VVD maakt 56 procent zich druk om de milieugevolgen en onder de CDA-achterban is dit 69 procent. Rechtsere kiezers hebben meer begrip voor de boeren dan progressievere stemmers. Onder stemmers van de Partij voor de Dieren, Volt en GroenLinks heerst de minste steun voor boeren. Donderdag debatteert de Kamer over de stikstofcrisis.

Welkom in dit blog

Het kabinet had twee weken geleden een harde boodschap voor veel boeren: in sommige gebieden moet de stikstofuitstoot voor 2030 fors omlaag, en daarvoor moet de Nederlandse landbouw ingrijpend veranderen. Stikstofverbindingen zoals ammoniak (met name afkomstig van de veestapel) en stikstofoxiden (verkeer en industrie) zijn schadelijk voor de natuur. In Europese natuurwetgeving is vastgelegd hoe hoog de stikstofuitstoot mag zijn in de buurt van zogeheten beschermde Natura 2000-gebieden - normen waar Nederland nog niet aan voldoet.

Hoewel de provincies het komende jaar duidelijk moeten maken hoe ze de stikstofuitstoot willen laten dalen, vertelde minister van Natuur en Stikstof Christianne van der Wal (VVD) bij de presentatie van de doelen per regio dat de veestapel landelijk naar schatting met zo’n 30 procent moet krimpen. Dit leidde tot woede onder boeren, die zich in hun bestaansrecht bedreigd voelen en de afgelopen jaren meermaals met tractoren door het hele land demonstreerden.

Uit protest tegen de gepresenteerde stikstofplannen hadden de boeren aangekondigd ook deze woensdag de weg op te zullen gaan. De grootste demonstratie is aangekondigd in het dorp Stroe in de Gelderse gemeente Barneveld, een van de provincies waar de stikstofuitstoot het forst moet dalen. Ook op andere plekken zijn er woensdag mogelijk demonstraties, zoals op het Malieveld in Den Haag. Rijkswaterstaat waarschuwde dinsdag voor grote verkeersdrukte, files en afgesloten op- en afritten.

In dit blog doet NRC woensdag 22 juni verslag van de boerenprotesten tegen de stikstofplannen van het kabinet.

Lees meer over de stikstofcrisis: Hoe Nederland in deze stikstofcrisis belandde, en daar weer uit moet komen