Help, ik ben een nagelknager

Ik bijt nagels. Heel vaak, al heel lang. Toen ik leerde fietsen, begon ik met dwangmatig kluiven aan mijn vingers. Wat geldt voor fietsen, gaat ook hier op: ik ben het nooit meer verleerd. Elk aanlokkelijk randje moet eraan geloven. Zijn de randjes op, dan sneuvelt al het bijtbaars eromheen. Mijn nagelriemen zijn een slagveld.

Het is niets minder dan een verslaving. Niet iets waar ik incidenteel even lekker voor ga zitten, maar een ziekelijk automatisme. Een compulsie tijdens stressvolle momenten, én daarbuiten. Ik ben me er terdege van bewust dat mijn handen inmiddels geen blik waardig zijn, behalve wellicht een nieuwsgierige. Maar als ik weet hoe lelijk mijn vingers ervan worden, als ik weet hoe slecht nagelbijten is, waarom is het me dan nooit gelukt te stoppen? En is het nu ‘te laat’?

Want slecht is het, bevestigt dermatoloog Gamze Piskin. „Door je nagels te bijten, maak je ze korter dan ze bedoeld zijn en dat maakt je nagelbed korter, en de nagels die er dan voor terugkomen ook korter. Als je nagelbed steeds dit soort trauma doormaakt, kan het vaak niet meer normaliseren en dan krijg je nooit meer normale nagels terug.” Nou. Motiverend. En ze is nog niet klaar. „Door nagelbijten vergroot je de kans op infecties en schimmels, en krijg je allerlei bacteriën binnen.”

Natuurlijk heb ik geprobeerd te stoppen. Ik moet in groep twee hebben gezeten toen mijn moeder op een dag mijn nagels insmeerde met een walgelijk bitter goedje. Eén keer een vinger in mijn mond en ik kon jankend naar huis, de smaak bleef een dag hangen. Dat vond ze zo zielig, dat ze mijn nagels daarna met rust liet. Ik uiteraard niet.

In mijn latere kinderjaren deed ze nog weleens een poging, bijvoorbeeld door te zeggen dat de nagelstukjes die ik doorslikte een scheur in mijn maag zouden veroorzaken. Ik schrok inderdaad. In plaats van ze door te slikken, gooide ik ze dan maar weg.

De laatste jaren heb ik ook nog een paar keer geprobeerd van mijn verslaving af te komen. De bittere goedjes bestaan nog steeds, en werken aardig. Maar zodra mijn nagels het aanzien een beetje waard zijn, kan ik de verleiding niet weerstaan. Corona leek ook even te helpen, want toen realiseerden we collectief hoe vies en daardoor gevaarlijk onze handen eigenlijk zijn. Dat gevaar is even geweken, dus ik ben weer terug bij af.

Misschien dat het nooit gelukt is omdat de consequenties nooit groot waren. Ik ben er nog nooit ziek van geworden. Er is geen relatie door uitgegaan, ik heb er geen baan door verloren. De handeling valt op, het resultaat al minder. „Ik snap wat je bedoelt”, zegt Piskin. „Ik zie ook mensen die dwangmatig hun haren uittrekken, dat is al een heel ander verhaal. En je bent een man. Vrouwen hebben meestal meer motivatie om mooie nagels te hebben.”

Motivatie gezocht, dus. Ik weet niet eens hoe mijn nagels eruit zouden kúnnen zien als ik ze eens met rust zou laten. Daar ligt wellicht een oplossing. Nagelstylisten bieden hulp aan nagelbijters en daar lees ik op fora goede verhalen over: nepnagels of een gellaag over je echte, om die de kans te geven te herstellen. Die zijn allebei zo hard, dat je er met geen mogelijkheid doorheen kunt bijten.

Na dertig jaar nagelbijten kan ik niet verwachten dat ik ooit nog prachtige nagels krijg, waarschuwt Piskin. „Maar het kan wel beduidend beter worden.” Ze zegt ook dat ze als dermatoloog vaak samenwerkt met psychologen, omdat nagelbijten net als andere impulsief gepluk en getrek aan de huid vaak een tic is geworden voor mensen. Op een gegeven moment houdt de huidinterventie, zoals zij het noemt, op en moet je toch echt een gedachtenpatroon veranderen. Toch ga ik eerst maar eens voor die huidinterventie. Volgende maand verder.