:format(webp)/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data113561798-0ce4be.jpg)
De signalen kwamen níét van een meteoor die vanuit een ver planetenstelsel door de atmosfeer viel, maar van een vrachtwagen. Dat was de conclusie van een groep wetenschappers op een conferentie in Texas vorige maand.
Zeker is dat in 2014 een meteoor door de lucht viel ergens boven de Stille Zuidzee bij Papoea-Nieuw-Guinea. Dat is niet zo bijzonder: NASA schrijft dat elke dag zo’n 44.000 kilogram aan meteorietmateriaal op de aarde valt (waarvan een groot deel verbrandt in de atmosfeer). Maar CNEOS 2014 1-08, de meteoor boven Papoea-Nieuw-Guinea, zorgde voor veel spanning. Berekeningen aan de snelheid van de ruimtesteen suggereerden volgens sommigen dat deze van buiten het zonnestelsel kwam.
In 2017 zagen astronomen voor het eerst zo’n interstellaire komeet door het zonnestelsel reizen: Oumuamua, Hawaïaans voor ‘eerste boodschapper van ver’. Uiteraard liet de vondst media fantaseren over buitenaards leven. Dat kwam door de gerespecteerde Harvard-astronoom Avi Loeb. Volgens hem kon Oumuamua gemaakt zijn door een buitenaardse beschaving. Twee jaar later kreeg het zonnestelsel nóg een interstellaire gast: Borisov.
De twee interstellaire hemellichamen reisden door het zonnestelsel, maar nog nooit eerder hadden astronomen er een op de aarde zien vallen. Met CNEOS 2014-01-08, waarvan Loeb óók zei dat die mogelijk van een buitenaardse beschaving kwam, zouden astronomen misschien voor het eerst direct interstellaire stenen kunnen bestuderen.
Loeb stapte samen met collega’s op een schip om die restanten te zoeken (kosten: 1,5 miljoen dollar). Een seismometer op het land vertelde hen waar ze moesten zoeken: die had trillingen geregistreerd vanuit de plek waar de meteoor binnenkwam. Ze vonden metalen bolletjes van ‘onbekende oorsprong’ .
Geheime gegevens
Maar tijdens de persconferentie in maart kwam veel kritiek. Loeb zou op de verkeerde plek hebben gebaggerd. Wetenschappers analyseerden de trillingen nogmaals en zeiden dat ze niet van de meteoor kwamen, maar van een voorbijrazende vrachtwagen. Loeb reageerde achteraf dat de locatie niet alleen gebaseerd was op de trillingen, maar ook op geheime overheidsgegevens.
De bolletjes zouden zijn gevormd toen gesteente smolt tijdens een inslag van een ‘gewone’ meteoriet uit het zonnestelsel, miljoenen jaren geleden. Loeb zei daarop dat, als die bolletjes inderdaad zo oud zijn, ze allang begraven hadden moeten zijn diep in de zeebodem.
Hoewel Loeb een goede astronoom is, schaadt hij de wetenschap met zijn claims over buitenaards leven, zegt de Leidse astronoom Simon Portegies Zwart. „Het is duidelijk dat we waarschijnlijk niet de enige zijn in de kosmos, maar dat een buitenaardse beschaving miljoenen jaren geleden een steen onze kant op heeft gestuurd is niet echt reëel. In de wetenschap is het belangrijk om goed onderbouwde claims te maken. Dat doet Loeb niet en zet hiermee wel slimme mensen aan het werk die iets anders hadden kunnen doen.” Wel vindt de Leidse astronoom dat Loeb met zijn onderzoek lef heeft. Dat wel.