Het nieuws van maandag 8 januari 2024

Oekraïner Maksym Kryvtsov was een dichter aan het front. Hij schreef over de oorlog, gevoed door zijn eigen ervaringen, met een zekere lichtheid en relativering. Zondag werd hij gedood.

Vader Dmitri, priester van de pro-Russische Oekraïens-Orthodoxe Kerk, verliet zijn parochie in Oost-Oekraïne vlak voor de invasie door Rusland. Wist hij wat er ging gebeuren?

Vijf kleine beursbedrijven hebben alsnog een accountant gevonden, in het buitenland, waardoor ze toch niet van de beurs af hoeven. Ondertussen blijft er wel discussie over deze route om de boeken gecontroleerd te krijgen.

De borrel op het werk sterft uit. Japke-d. Bouma, zelf een fervent borreltijger, vindt dat een slechte ontwikkeling. „Mijn eigen glanzende carrière is volledig op netwerkborrels gebouwd!”

IJsvereningen in Noordlaren en Paterswolde staan paraat om de banen te openen, alleen het moet wel blijven vriezen: „Het lukt niet in één nacht.”

Boeing kent al jaren zware incidenten met toestellen. Analisten twijfelen zelfs of het bedrijf wel veilig meer toestellen kan maken.

Politie en media worstelen met het bewijs van systematische verkrachtingen door Hamas. De familie van een vermoorde vrouw verzet zich tegen de lezing van The New York Times dat zij ook is verkracht.

Een Nederlandse AIVD-agent saboteerde in 2007 het Iraanse kernwapenprogramma. De Tweede Kamer vraagt om opheldering. „Daar heb je als dienst absoluut politieke dekking voor nodig.”

Sinds begin 2021 kunnen Heerlenaren een heitje krijgen voor bijvoorbeeld klusjes in de openbare ruimte, die ze bij aangesloten winkels kunnen besteden. Heerlen wil het project nu uitbreiden.

Pharming heeft een goed jaar achter de rug en aast nu op noodlijdende branchegenoten met medicijnen voor zeldzame ziekten.

Ieder jaar voltrekt zich na de uitspatting hetzelfde mediatheater met handenwringen en stoere teksten, die nooit worden opgevolgd. Het beleid leverde onvoldoende op.

Zeker 72 Palestijnse journalisten zijn sinds 7 oktober om het leven gekomen. Volgens Al Jazeera en veel Palestijnen ziet Israël hen als doelwit. Israël zegt ‘terroristen’ uit te schakelen.

Ruim een op de drie hypotheekaanvragen werd in de laatste maanden van 2023 gedaan, toen de hypotheekrente daalde.

Hoewel Borne formeel zelf aftreedt, wordt in Frankrijk algemeen aangenomen dat ze vertrekt op verzoek van de president. Borne zal aanblijven totdat Macron een nieuwe premier benoemt.

Het boegbeeld van links populisme in Duitsland verliet in oktober Die Linke. Ze hekelt de „onkunde en de arrogantie” van de regering van kanselier Olaf Scholz. Met haar nieuwe partij wil ze een nadruk leggen op sociale gerechtigheid.

De beurstoezichthouder in de VS velt een dezer dagen een oordeel over het toelaten van een nieuw bitcoin-beleggingsproduct op de Amerikaanse markt. Daarmee zou voor cryptovaluta een nieuw tijdperk aanbreken: dat van institutionalisering.

Volgens de nieuwe advocaten van de veroordeelde oud-president is het vonnis in strijd met de amnestiewet in Suriname.

KRO-NCRV spreekt van een „maatschappij ontwrichtend” platform en roept andere omroepen en mediabedrijven op om X de rug toe te keren.

Oekraïne is maandagochtend opnieuw getroffen door een groot aantal Russische raketten. Slechts een klein aantal werd onderschept – anders dan eerder in de oorlog. Kyiv zit dringend verlegen om Patriot-raketten.

Sinds de Boterwet van 1889 zijn de woorden ‘room’ en ‘boter’ beschermd. Ze mogen alleen gebruikt worden voor ‘roomboter’. Maar dat dit alleen zou zijn om consumenten te beschermen tegen misleiding, is niet helemaal waar.

PSV-spelmaker Joey Veerman (25) creëert veruit de meeste kansen in de Nederlandse competitie. Toch klinkt er vaak kritiek op hem. „Ik zal nooit snel worden. Andrea Pirlo was dat ook niet.”

PVV-leider Geert Wilders heeft drie omstreden initiatiefwetsvoorstellen ingetrokken om potentiële coalitiepartners tegemoet te komen. Maar ook andere PVV-voorstellen botsen hard met de rechtsstaat.

Het vreemdste is dat het nieuws over de actie van een AIVD-agent tegen Iran, niet leidt tot lof van politici voor die dienst, schrijft Hugo Vijver.

Substack kampt met een opstand van auteurs omdat het Amerikaanse platform weigert om op te treden tegen extreemrechtse nieuwsbrieven.

Komiek Buster Keaton en een liedje zijn de inspiratie voor de nu rechtenvrije oer-Mickey Mouse-film van Walt Disney uit 1928.

Joost Brakel neemt de functie van Pim Schmitz als CEO van het Nederlandse mediabedrijf over. Ook het vertrek van Paul Römer werd door Talpa aangekondigd.

Afgelopen jaar steeg het aantal auto’s in Nederland met 180.000 naar 9,4 miljoen. Dat is zo’n tachtigduizend meer dan voorgaande jaren. Dit zal volgens de ANWB komend jaar leiden tot flink meer drukte op de weg.

Omroep ON! is voorlopig gered. Maar voor een omroep die zich niet aan de journalistieke codes wil houden, ligt doorgaan buiten het publieke bestel voor de hand, denkt Wouter Hins.

In augustus 2022 kwamen de daders van een beruchte groepsverkrachting vervroegd vrij in de Indiase deelstaat Gujarat. Slachtoffer Bilkis Bano stapte naar het Hooggerechtshof en kreeg gelijk.

Klimaatactivisten van XR vinden dat de politiek sinds de A12-blokkades van september niet genoeg heeft gedaan om fossiele subsidies af te schaffen. Dus gaat de beweging opnieuw actievoeren.

Afrika, ooit gezien als het ‘verloren continent’, veerde de afgelopen decennia op. Maar vorig jaar stond opeens weer in het teken van geweld, ontheemden en politieke manipulatie. „De toename van het aantal staatsgrepen klinkt als een waarschuwing.”

Bril legde een positieve blaastest af. Volgens zijn advocaat gaat het om een ongeluk, dat plaatsvond na een bedrijfsfeest.

De slachtoffers zouden onder andere verkracht zijn, verplicht abortus hebben ondergaan en geslagen zijn met zwepen. Het voelde voor hen alsof ze in „een cult” zaten, zeiden sommige van hen tegen BBC.

De vrije liefde is bepaald niet nieuw, maar de interesse ervoor neemt toe, vooral ook onder jongeren.

Actrice Alicia Boedhoe maakt diepe indruk met haar ontwapenende humor, slapstickachtige spel en haar muzikaliteit. Dit jaar is ze te zien in musical ‘Jesus Christ Superstar’.

Neomi Speelman (néomí) is een spring-in-’t-veld, die graag ergens induikt zonder al te veel na te denken. Ze staat voor een jaar vol plannen, zoals het uitbrengen van haar debuutalbum.

Emma Westenberg maakte commercials met Zoë Kravitz, Kendall Jenner en Rebel Wilson. Deze maand draait een film van de jonge Nederlandse regisseur in de Amerikaanse bioscopen, met Ewan McGregor in de hoofdrol.

Kunstenaars laten op de expositie ‘Koortsdroom’ in Haarlem zien hoe ze dieren in hun werk naar hun hand zetten: als angstaanjagende sprookjeswezens of als ode aan de dood. Het dier zelf blijft ondergeschikt.

Hoewel ze al diverse prijzen won, kreeg danser en choreograaf Dunja Jocic tot op heden nog weinig aandacht in Nederland. Haar oeuvre kenmerkt zich door beklemmende, verontrustende narratieven.

Het kabinet zet twee locaties op de waakvlam, omdat het dinsdag kouder wordt dan -6,5 graden Celsius. Bij lage temperaturen is de vraag naar gas hoger en wil de overheid extra gastoevoer op ‘stand by’ hebben.

Harpist Joost Willemze (27) gaat zijn tweede album opnemen en is Artist in Residence bij het Grachtenfestival. „Door bijzondere programma’s te maken en nieuwe werken te spelen, word je bijna een profeet van je instrument.”

Op meerdere plekken in Nederland staan weer schaatsers op natuurijs. Een marathon op natuurijs kan nog niet – daarvoor is het ijs nog te dun.

Het Internationaal Gerechtshof in Den Haag buigt zich op verzoek van Zuid-Afrika over de vraag of Israël genocide pleegt in Gaza. Zelf wijst Israël op zijn „innovatieve” manier van oorlogsvoering.

Fotograaf Michelle Piergoelam is geïnteresseerd in de tradities en verhalen uit het geboorteland van haar ouders: Suriname. Dit voorjaar zal ze het land voor de eerste keer bezoeken.

Veel boeren zijn het oneens met voorgenomen bezuinigingen op de landbouwsector. Ze willen met protesten het land tot stilstand brengen.

Erik van Sabben, die werd gerekruteerd door de Nederlandse geheime diensten, speelde een cruciale rol in het beschadigen van bijna duizend ultracentrifuges, waardoor het Iraanse kernwapenprogramma naar schatting enkele jaren vertraging opliep.

De roman ‘De onzichtbaren’ van Frank Nellen, over Oekraïne, kreeg alom lovende recensies. Schrijven geeft Nellen, die ook jurist is, de mogelijkheid in zijn fantasie de hele wereld af te reizen.

Volksvertegenwoordigers in de Verenigde Staten hebben nog enkele weken om een ‘shutdown’ te voorkomen. Met een akkoord zijn ze daar dichterbij gekomen, maar een definitieve uitkomst is er nog niet.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) kan al twaalf dagen niet naar het noorden van Gaza afreizen om ziekenhuizen te bezoeken.

Waar ‘Oppenheimer’ zondagavond Golden Globes won voor beste dramafilm, beste regisseur en beste acteur won die andere zomerhit ‘Barbie’ alleen prijzen in minder belangrijke categorieën.

Voor veel investeerders van durfkapitaal was 2023 een jaar van stilstand. Kenners verwachten dat de markt dit jaar zal aantrekken.

Generaties groeiden op met clown Bassie en acrobaat Adriaan. Alle programma’s die de twee broers maakten waren spannender dan de ‘documentaire’ die zondag op tv te zien was.

Hoever mogen ambtenaren gaan in acties tegen kabinetsbeleid, zoals nu bij de Gaza-oorlog? „Met openlijk protest haal je de polarisatie binnen in het apparaat, het gevolg is politieke benoemingen.”

Het is zeer ongebruikelijk dat een Amerikaanse defensieminister ten tijde van meerdere prangende veiligheidsdossiers zonder verklaring afwezig is.

En weer loopt het tekort aan medicijnen op. Aan de balie eisen mensen hun geneesmiddel. „Er is paniek bij de mensen en dat is terecht”, zegt de apotheker.

Internationale waarnemers trokken geldigheid van Hasina’s vorige verkiezingswinsten al openlijk in twijfel, en ook dit jaar stond de verkiezingsuitslag van tevoren vast.

Nederlandse overheden, waterbeheerders, waterschappen en Rijkswaterstaat hebben succesvol geanticipeerd op veranderingen in de Nederlandse waterhuishouding.

Michelle Darvill werkt sinds twee jaar in Nederland. Met de nationale roeiploeg bij de vrouwen heeft ze veel succes. „Hoe beter je mensen kent, hoe beter je leert hoe ze reageren op trainingen.”

Nederland won alles bij de vrouwen, en drie van de vier individuele afstanden bij de mannen. Wat is de waarde van al die Europese titels?

Zij zegt dat hij haar op een LAN-party bij hem thuis voor het eerst seksueel misbruikte. Volgens de verdachte begon pas twee jaar later een „stiekeme relatie”, toen ze niet meer minderjarig was.

Vanaf nu kan het privéarchief van de koninklijke familie tot 1948 worden ingezien. Zal de ‘stadshoudersbrief’ van Bernhard erin zitten?

Als linksbuiten debuteerde hij op latere leeftijd in het Braziliaanse elftal. Als bondscoach ging hij op de schouders in Mexico-Stad bij het WK van 1970.

Jutta Leerdam won voor de derde keer op rij goud op de 1.000 meter. Ook De Boo en Groenewoud behaalden een gouden medaille. Kjeld Nuis verloor op de 1.500 van de Noor Peder Kongshaug.

Nu is hij dan toch echt oud-huisarts. Aanvankelijk verkocht Ed Timmermans zijn praktijk aan een commerciële partij, omdat hij met pensioen wilde. Dat liep in het honderd. „Ik vond het een rotzooi. Ik schaamde me.”

Anne-Maartje Lemereis is de nieuwe Componist des Vaderlands. Als boegbeeld van de hedendaagse Nederlandse muziek wil ze aandacht vragen voor de waarde van muziekeducatie. Haar missie: kinderen aan het componeren krijgen.

Veel politieke invloed kan de voortijdig vertrekkende Charles Michel als voorzitter van de Europese Raad niet claimen. Dat het niet boterde tussen hem en Commissievoorzitter Von der Leyen is wel alom bekend.

Bewoners van Uitdam en Durgerdam verzetten zich de afgelopen jaren tegen dijkversterking bij het Markermeer. Toch is aanpassing noodzakelijk, zien de meesten nu het water hoog aan de dijk staat.

Door een nieuwe oekaze van president Poetin kunnen buitenlandse arbeidsmigranten versneld het Russisch staatsburgerschap krijgen als ze gaan vechten in Oekraïne. Maar niet zelden gaat de werving van deze rekruten onder dwang.

VN-vredesmissies verliezen aan steun, het concept is sleets geraakt, zien Simone Filippini en Kees Matthijssen. Nederland kan bijdragen aan innovatie.

Engels als voertaal is cruciaal voor het hoge niveau van Nederlandse universiteiten, betoogt Berend Wierenga. Hij ziet een parallel met de verdwenen Universiteit van Franeker, ooit een vermaard wetenschappelijk centrum.

Acteurs Emmanuel Ohene Boafo en Bram Suijker excelleren als tegenpolen die elkaar toch vinden in een sobere voorstelling.

De musicalbewerking van ‘Pride & Prejudice’ staat in het teken van zelfliefde. Dat gaat er niet altijd even subtiel aan toe.

In de vroege Middeleeuwen werd Hercules in Engeland gezien als een sterke held of een bestrijder van monsters.

Van de Amerikaanse luchtvaartautoriteit FAA moeten Boeings 737 MAX 9 worden geïnspecteerd voordat ze verder mogen vliegen. Dat bevel volgde op een incident waarbij een wandpaneel van een vliegtuig van Alaska Airlines losliet tijdens de vlucht.

Sinds het uitbreken van de Gaza-oorlog maakt Israël vaker dan ooit gebruik van zogeheten ‘administratieve detentie’ om Palestijnen op de bezette Westelijke Jordaanoever op te pakken. „Gedetineerden hebben geen enkele manier om te weten waarvan ze worden beschuldigd.”

Michel wil bij de Europese verkiezingen in juli lijsttrekker worden van zijn partij de Mouvement Réformateur. Als hij wordt verkozen wil hij plaatsnemen in het Europees Parlement, iets dat volgens hem niet te combineren is met zijn voorzitterschap.