Actie voor vrije dag Keti Koti: werkgevers geven werknemers vrijaf

„Neem vrij op 1 juli, totdat we allemaal vrij zijn.” Zo luidt de oproep van de campagne om van 1 juli, de dag de afschaffing van de slavernij in Suriname wordt gevierd en herdacht, een officiële vrije dag te maken. Vorig jaar werd al een door meer dan 60.000 mensen ondertekend burgerinitiatief aan de Tweede Kamer aangeboden in een door radiozender FunX, stichting Nederland Wordt Beter, en The Black Archives geïnitieerde campagne.

Dat burgerinitiatief kon niet op een meerderheid in het parlement rekenen en daarom willen actievoerders nu niet afwachten maar „zelf in actie komen”. Mensen die de campagne ondersteunen kunnen een brief downloaden waarin ze hun werkgever melden vrijaf te nemen, en vragen van 1 juli een vrije dag te maken.

Lees ook De afschaffing van de slavernij is bij uitstek geschikt voor een derde nationale feestdag

„De gevolgen van het koloniale verleden werken nog altijd door in het heden en zijn de oorzaak van de huidige ongelijkheid in de samenleving”, zo schrijven de organisatoren. In 2019 gaf Tony’s Chocolonely als een van de eerste bedrijven in Nederland de werknemers op 1 juli een vrije dag, „omdat we niet wilden wachten op de overheid”. Dit jaar volgen enkele tientallen werkgevers, waaronder Greenpeace en COC Nederland, dat voorbeeld. Omdat Nederland geen wettelijk verplichte vrije dagen kent, spreken werkgevers en werknemers onderling, vaak in een cao, af of werknemers collectief vrij zijn op een bepaalde dag.

Op 1 juli 1863 schafte Nederland bij wet de slavernij af in Suriname. Op de van oorsprong Surinaamse feestdag Keti Koti (dat ‘ketenen gebroken’ betekent in het Sranantongo) wordt daarbij stilgestaan. Na de afschaffingswet moesten slaafgemaakten wel nog tien jaar langer op de plantages en de werkhuizen blijven werken, tot 1873 dus. De organisatoren van de campagne vieren daarom in 2023 dat het 150 jaar geleden is dat de slavernij werd afgeschaft. „We voeren de druk op om te zorgen dat 1 juli in 2023 een nationale feest- en herdenkingsdag is”, aldus de actievoerders.

Lees ook Nationale herdenking slavernij vraagt om debat