:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2019/09/data49705325-aa2b9e.jpg)
De laatste tijd hoor ik steeds vaker dat we meer moeten niksen, dagdromen en lanterfanten. Dat is goed voor de creativiteit en ons denkvermogen, zegt de ene hoogleraar na de andere filosoof, en hoe vaker we het doen, hoe beter we onze hectische levens aankunnen.
Ik adviseer dat al jaren. Sterker nog: als er íémand wekelijks uren loopt te lanterfanten, ben ik het wel. Maar als ik eerlijk ben, is dat nog steeds geen garantie dat ik mijn werk ontspannen afkrijg.
Dat komt, en vergeef me de ietwat vrijpostige metafoor, omdat mijn brein nogal een sletje is – het is voortdurend op zoek naar afleiding, holt overal achteraan en houdt niet van ‘verstandig’, monomaan gedrag. Ja, lach maar, jouw brein ook – íéders brein heeft dat.
Dat zegt psycholoog Mark Tigchelaar ook. Nou ja, niet dat ons brein een sletje is natuurlijk, maar wel dat je brein een van je grootste vijanden is als je werk gedaan wilt krijgen. Je hersenen hebben namelijk voortdurend honger naar nieuwe informatie en als die niet snel gevonden wordt, gaan ze dwalen.
Mark Tigchelaar geeft workshops over hoe je je brein in het gareel houdt. Ik interviewde hem al eens eerder, en toen zei hij dat de drukke kantoortuin het duurste kantoor is dat er is omdat mensen er ziek worden van alle afleiding. In zijn workshops geeft hij tips hoe je beter met die afleiding kunt leren omgaan.
Ik was laatst bij zo’n workshop, in een afgeladen Lutherse Kerk in Amsterdam, en na afloop vroeg ik lezers op Twitter wat zij doen om zich beter te kunnen concentreren. Ik heb alle tips even voor jullie op een rijtje gezet.
Stel je werk uit. Het klinkt paradoxaal, maar hoe spannender het voor je brein wordt, hoe beter het werkt. Niet te veel natuurlijk, maar een beetje tijdsdruk is dus prima voor je brein. Je kunt ook snéller gaan werken, zegt Tigchelaar. Als je bijvoorbeeld in hoger tempo een tekst leest, moeten je hersenen harder werken en zullen ze minder snel afgeleid zijn. Maar uitstellen is een stuk makkelijker, en dat doe je waarschijnlijk toch al. Zeg maar tegen je baas dat dat goed is voor je hersenen.
Gooi je telefoon uit het raam. Je telefoon is de grootste vriend van je brein. Want er is altijd iets nieuws te zien én hij is vlakbij. Maar je wordt ook dommer van je telefoon. Want elke keer dat je naar een andere taak schakelt, naar je mail, je Instagram of Twitter, daalt je IQ met tien punten, zegt Tigchelaar. Vandaar dat het op kantoor af en toe lijkt of je in een kleuterklas zit omdat iedereen er voortdurend van scherm loopt te switchen. Spoel je telefoon dus door het toilet als je écht iets af moet krijgen. Of „zet anders je Twitterknop onder stroom”, opperde een lezer op Twitter. „Gewoon alles uit, en werken”, een ander. Ik dacht eerst dat hij daarmee ‘naakt werken’ bedoelde, maar het was ‘alle sociale media uit’.
Hoewel naakt werken misschien ook geen gek idee zou zijn, reageerde iemand, want dan neem je „geen skype- of facetimegesprekken aan, je doet de deur niet open voor pakjes en op kantoor is er geen collega die je durft te storen”. Kijk maar even wat je ermee kan.
Doe niet te veel tegelijk. Schakel jij vandaag ook tussen allerlei klussen, of erger nog, moet dat van je baas? Voor je brein is dat niet zo slim. Concentreer je liever op één taak en ga pas met de volgende verder als hij af is. Maar „niet over voetbal praten op maandag en vrijdag helpt ook al heel veel”, was één van de reacties.
Maak lijstjes. Zit je net lekker te tikken, denk je er ineens aan dat je nog een nieuwe basilicumplant moet kopen of naar de hondentrimsalon moet. Schrijf dat soort gedachten meteen op een briefje, tipt Tigchelaar, dan is het uit je hoofd verdwenen en zal het je niet meer lastigvallen.
Ga multitasken. Je brein werkt beter als je naast een belangrijke klus iets kleins erbij gaat doen. Dat kan van alles zijn: ga kauwgom kauwen, opperde Tigchelaar in de workshop; of ga de kat aaien, naar rollende golven luisteren of naar „Bach zonder gezang”, tipten lezers op Twitter. Maar „jazz, koffie en Duke Ellington” kan natuurlijk ook.
Maar pas op, zegt Tigchelaar, maak je ‘neventaakje’ niet te ingewikkeld. Ga dus „geen 3D-figuren met schaduwen tekenen”, of alle decimalen van het getal pi opzeggen. Anders ben je alsnog aan het schakelen met je brein. „En als je schakelt, ben je af.”
Maar de belangrijkste tip voor een betere concentratie is toch, vrees ik: doe werk dat je écht interesseert. Weet je nog dat je vroeger, ruim voor de iPhone, een spannend boek kon lezen en daarmee zomaar een paar uur van de wereld kon zijn? Zo is het ook met je werk. Als dat een spannend boek voor je is, kunnen zelfs je collega’s, baas en sociale media je brein niet uit zijn concentratie rammen.
O ja, en neem voldoende rust. En ga lanterfanten en niksen. Maar daarover een andere keer. Succes!
Hoe was jouw week? Japke-d. Bouma wil het graag weten. Tips via Dit waren de ‘jeuktweets’ van de week:
Volgenesmallenbroek Erica Smallenbroek💫 Gisteren gehoord tijdens de ouderavond van mijn jongste (9): “In het bedrijfsleven werken we agile en met scrums. Doen jullie dat in de klas ook om ze hierop voor te bereiden?” En die lieve meester ging nog zijn best doen ook om een antwoord te geven. @Japked
Volgen
Volgen
Volgen
Reageren
Reageren op dit artikel kan alleen met een abonnement. Heeft u al een abonnement, log dan hieronder in.